Thứ Hai, 26 tháng 11, 2012
Thứ Năm, 22 tháng 11, 2012
Nghịch ChangUonDyU Chatbox[ Dành cho Newbie] Phần 2
[+]_./http://www.tmt-today.com/2012/10/nghich-changuondyu-chatbox-danh-cho.html
Đọc Thêm
[TUT] Local Cơ bản cho newbie
Đọc Thêm
Thứ Ba, 20 tháng 11, 2012
3 cách phòng chống DDOS cho trang web của bạn
Tấn công DDOS hay còn được gọi tấn công từ chối dịch vụ đơn giản được hiểu là tạo ra 1 lượt truy cập ảo ồ ạt vào một địa chỉ website tại cùng một thời điểm nào đó đã định sẵn nhằm “đánh sập” máy chủ lưu trữ khiến nó chạy chậm hoặc không thể chạy được nữa.
Chủ Nhật, 18 tháng 11, 2012
Wapbuilser- Share code + Data VietWap.Us
Mọi người không cần biết tại sao Zip dc và tại sao có nhé . Chẳng qua cũng chỉ là Bugs mà thôi
Link down
Code : http://www.mediafire.com/?xmr70y5pf26n4ya
Data: http://www.mediafire.com/?2l2yzde2vwcdgc8
Nguồn : internet
Cách tạo user để remote desktop khi có quyền Sa
Đầu tiên thì ta cần phải có đc victim
http://www.domain.com/product_category.asp?categoryL1=106'
Đọc Thêm
[Tutorial] Tut check XSS locate.apple.com theo phương thức Post
Victim: locate.apple.com
Công cụ: Live HTTP để bắt các request
Bước 1: Vào trang chủ:locate.apple.com
Đọc Thêm
[Exploit] ms12-020 Remote Desktop DoS
Lỗ hổng này được công bố khá là lâu rồi nhưng chắc vẫn sẽ có nhiều máy bị dính. Ảnh hưởng như thế nào thì tất cả chúng ta đọc bài này đều biết
-- Lỗ hổng này sẽ làm cho máy bị tấn công lập tức bị cash ( màn hình xanh chết chóc )
-- Thông tin chi tiết về các phiên bản bị ảnh hưởng xem tại
http://technet.microsoft.com/en-us/security/bulletin/ms12-020
Đọc Thêm
Video tut ActiveX IE + DNS spoof
**1 chú ý quan trọng: nhớ stop ettercap trước khi tắt nhé. vì nếu tắt ngang xương thì sẽ rớt mạng như chơi ^.^
Tut Xâm nhập máy tính =Backtrack 5 -remote desktop(Phần 2)
Tut Xâm nhập máy tính =Backtrack 5 (Phần 1)
Thứ Năm, 15 tháng 11, 2012
Hướng dẫn tạo Sock 5 private bằng SSH
Nhân tiện được thằng bạn cho con VPS mình có cài hệ điều hành Centos và cài SSH để có thể tạo sock5 Private luôn. Nếu bạn nào không có host hỗ trợ SSH có thể vào các link này để đăng ký
Thứ Tư, 14 tháng 11, 2012
Symlink sa 3.0
Download:
Mã:
http://www.mediafire.com/?n5spzc6z79512jg
TUT hướng dẫn sử dụng:
Mã:
http://www.mediafire.com/?rqd1m6sgllssi50
Nguồn Google.com
Chủ Nhật, 11 tháng 11, 2012
Video+tool hack wifi
Tài liệu trên mạng mình sưu tầm được, mong sẽ giúp được mọi người (xem cho biết thôi, chứ thực hành thì có lẽ không được đâu)
http://www.mediafire.com/?n4n9g83u1iy24pf
[TUT]Chống hack gmail đơn giản
Khi bị người khác biết được pass gmail của mình thì việc bạn bị mất dữ liệu hoặc bí mật bên trong hộp thư của bạn là chắc. Vậy làm sao chúng ta khắc chế được để có bảo mật cao hơn? Thực ra trong gmail có chức năng kích hoạt 2 lớp cảnh báo bảo vệ, nếu áp dụng nó thì kể cả người ta biết pass gmail của ta cũng chưa chắc đã vào được hòm thư của mình.
Thủ thuật này được tôi tóm lược như sau:
1. Bạn click vào mục Accounts settings ở góc phải của hòm thư, sau đó Google sẽ chuyển giao diện đến trang thiết lập chung cho tài khoản Google Accounts.
Tại thẻ Security, mục Using 2-step verification bạn click chọn nút Edit để tiến hành kích hoạt chức năng chứng thực hai lớp.
2. Sau đó Google sẽ chuyển đến các trang giới thiệu về tính năng bảo mật này. Bạn tiếp tục click See how it works! và Start setup để chuyển sang bước cài đặt mã chứng thực trên thiết bị di động.
3. Tiếp theo bạn nhập số điện thoại và chọn cách nhận mã chứng thực qua tin nhắn (text messages) hay cuộc gọi thoại (voice call – ở đây bạn sẽ nhận được một cuộc gọi tự động đọc cho bạn mã xác nhận băng tiếng Anh). Bạn nên chọn hình thức SMS và nhấn Send code. Sau vài giây hệ thống sẽ gửi vào điện thoại của bạn mã số đăng ký.
Bạn tiếp tục dùng mã số này để nhập vào ô trống trong phần Type the code you receive in the phone message, and click Verify. Hoàn tất công đoạn bạn nhấn Verify để xác nhận sử dụng số điện thoại di động trên để nhận mã chứng thực đăng nhập từ Google.
Sau bước này bạn có thể yên tâm vì hòm thư Gmail của mình đã được trang bị 2 tầng bảo vệ.
Chúc các bạn thành công!
Thứ Bảy, 10 tháng 11, 2012
Whmcs includes Shell Upload
#########################################################
# Vuln Title: Whmcs includes Shell Upload
# Author: TMT
# Date: 27/10/2012
# Software Link: http://www.whmcs.com/
# Mail : 0168800549@yahoo.com
# Tested on: [relevant os]
# Dork : inurl: submitticket.php?step=2
# Website : http://vnhack.us | http://tmt-today.com
Đọc Thêm
Code PHP CHMOD tất cả file và thư mục trên website
Code này để thuận tiện hơn cho việc chmod nhiều file và folder.
• Để chmod 777 all file and folder:
Tạo một file có tên chmod.php có nội dung
Code:
<?php system('find . -type d -exec chmod 777 {} \; 2>&1'); system('find . -type f -exec chmod 777 {} \; 2>&1'); echo("\n\nComplete!"); ?>
- Up lên
host rồi chạy link đến chmod.php . Ví dụ http://yourdomain.com/forum/chmod.php
• Để chmod về mặc định với folder là 755 và file là 644 thì làm như trên nhưng với nội dung file chmod.php như sau:
Code:
<?php
system('find . -type d -exec chmod 755 {} \; 2>&1');
system('find . -type f -exec chmod 644 {} \; 2>&1');
echo("\n\nComplete!");
?>
Lưu ý: một số host sẽ cấm vì sử dụng hàm -exec
Mình đã up lên mediafire cho anh em
http://www.mediafire.com/download.php?c96u2a2ynuak9an
Share code WAP wapnhanh.us (phpBB 3.0)
[+]code : http://www.mediafire.com/?ef5aagrgjjwc4ac (http://wapnhanh.us/tmt.tar)
[+]data : http://www.mediafire.com/?4g514p1bk796075
Pass : vnhack.us
Nguồn: VNH Group
[Tổng hợp] Shell, NetCut, Symlink, CGI...
Tổng hợp bộ Shell, NetCut, Symlink, CGI... public lên đây cho anh em, đặc biệt là newbie có thêm tools tham khảo để testing.
Download:
http://www.mediafire.com/download.php?jbi4c20wt6haa4w
Pass:
phimhq.net@vnhack.us
Về cách sử dụng thì trong 4rum cũng có rồi, nếu chưa thạo thì Google search hộ cái nhé. Good luck to you!
Thứ Năm, 8 tháng 11, 2012
[War Game] Test Your Hacking Skills
Mọi người thử xem nhé. Vì có những Level có thể các bạn đã từng tham gia ở vài site Test Hacking Skills khác. Nhưng mình đảm bảo các level sau sẽ khó hơn và thú vị hơn đó .
Mình sẽ tăng thêm số level và mức độ ở những Level tiếp theo.
Hãy thử tư duy và khả năng suy luận, giải mã, decrypt của bạn ra sao nhé!
Link: http://poly-edu.in/war-game/
Đạt Level 7: donate 10 thank cho người đầu tiên, 5 thanks cho bạn tiếp theo và giảm dần nhé!
+ Made by Juno +
Thứ Hai, 5 tháng 11, 2012
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 14
17. Những điều xem chừng vụn vặt:
Dạo này bọn tôi, 'cuti', 'haothu', 'docco', 'ccxx' và tôi ít có dịp trò chuyện như trước. Có lẽ mấy cô cậu phải vùi đầu vào sách vở và phần tôi cũng không kém phần căng thẳng. Hàng loạt dự án đã được phê chuẩn và ông trưởng dự án nào cũng muốn dự án của mình có ưu tiên cao nhất. Nói thế tôi hy vọng bạn hình dung được nổi thống khổ của một kẻ 'làm công cho thiên hạ'.
Đọc Thêm
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 13
16. công cụ tiện ích hay đồ tra tấn:
Suốt nhiều tuần qua, tôi vùi đầu vào công việc. Các công trình đang đi vào giai đoạn chạy nước rút cho kịp hạn định nên tôi chẳng còn mấy thời gian để trao đổi với bộ bốn. Tôi vẫn nhận mail từ 'cuti', 'docco', 'haothu' và 'ccxx' khá đều đặn và không có chọn lựa nào khác hơn là trả lời qua quít và hẹn gặp lại trong vài tuần tới. Bộ bốn cũng có vẻ khá bận rộn với bài vở ở trường. Mỗi lần trả lời e-mail, tôi luôn luôn nhắc bộ bốn xem lại nội dung của những lần 'đà khía' trước đây và khuyên mấy trự ấy đào sâu vào các chi tiết quan trọng. Tuần sau 3/4 khối lượng công trình tôi đang làm sẽ hoàn tất, tôi gởi chung một e-mail đến bộ bốn và hẹn gặp nhau chiều thứ bảy. Tất nhiên cả bọn náo nức chờ đợi buổi tái ngộ sau một thời gian dài vì tôi nhận e-mail hồi đáp thật nhanh với nội dung thật hứa hẹn.
Đọc Thêm
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 12
15. tcp/ip info, thật hay giả?:
Mấy ngày qua tôi nhận e-mail dồn dập từ bộ tứ 'cuti', 'ccxx', 'haothu' và 'docco', về những điều các cô cậu tìm thấy trong những lần táy máy. Tôi trả lời bộ tứ một cách tổng quát và sơ sài, đại loại như "tốt lắm, thử thêm một tí nữa đi" hoặc "đã đến mức này, ráng động não một tí đi em"..... Mấy cô cậu bức xúc lắm và nhất định hẹn gặp nhau vào cuối tuần để gỡ rối. Tôi nhận lời sẽ online trên YIM khoảng trưa thứ Bảy.
Đọc Thêm
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 11
14. Banner, thật hay giả?:
Một tuần lễ trôi qua. Tôi nhận được vài e-mail của bộ tứ cuti, ccxx, docco và haothu với nội dung phần lớn là những thắc mắc về lý do tại sao việc xác định "footprint" của mục tiêu lại quan trọng đến như vậy. Tôi quá bận rộn nên chỉ hồi đáp một cách tổng quát và hẹn lần 'đà khía' kế tiếp sẽ trả lời chi tiết hơn. Tôi cũng không quên nhắc mấy 'trự' nên xem kỹ cơ chế truyền tải thông tin của giao thức TCP vì nó sẽ dẫn đến một bước sâu hơn trong việc tìm "footprint" của mục tiêu. Bộ tứ đề nghị hoãn lại cuộc 'đà khía' thêm một tuần để đủ thời gian chuẩn bị và tất nhiên là tôi đồng ý.
Đọc Thêm
Fuck China (5/11/2012)
đang iên đang lành tự dưng thằng bé kiếm đâu con shell đưa mình nghịch cùng.
http://www.fortunecitychina.com/upload/1352108327.php
nhớ đến mình có cái này : http://kechocgian.blogspot.com/2012/08/nghich-index-deface-china.html
tìm mò 1 lúc đâm ra thế này x_x . cho nó tiêu 1 sever
Đọc Thêm
Bypass XSS filters
Sau buổi tranning H'sM của bạn Mạnh Luật về XSS chúng ta đã thấy được sự nguy hiểm cũng như mức độ phổ biến của XSS -> có nhiều cách để ngăn chặn XSS -> kẻ tấn công cũng sẽ nghĩ ra nhiều kiểu tấn công mới để vượt qua các "bộ lọc".
Đa số các "bộ lọc" sẽ sử dụng cách cơ bản nhất là chặn các thẻ <script></script>.
Đọc Thêm
Tối ưu Blind SQL Injection - Phần 2
Hi All,
Mình mạn phép share bài viết tiếp theo của Luật về chủ đề Tối Ưu Blind SQL Injection.
---------------------------------------------------------------------------------------------
Okie, tiếp tục bài viết "Tối ưu hóa Blind SQL Injection" cách đây vài hôm của mình . Có hứa là "ngày mai" ...nhưng các bạn thông cảm. Ăn tất niên quên cả giờ giấc.
Thôi vào thẳng vấn đề. Cách tối ưu của mình thì cũng không có gì đặc sắc lắm, cứ xem nó là 1 gợi ý cho các bạn để tìm cách tấn công tối ưu nhất vậy.
.................
I. Sleep cùng 1 lúc...tên hay phết.
Thay vì như cách sleep luôn giá trị find_in_set trả về thì có thể sleep rất lâu, cũng có thể sleep rất lẹ và 1 số nhược điểm mà mình nói trong bài lần trước, thì mình có cách khắc phục đó là:
Tức là thay vì sleep 39 giây. thì chúng ta sẽ tách ra là 3 và 9 để sleep. Với cách này có thể khắc phục các trường hợp find_in_set quá lớn và quá nhỏ, ngoài ra cũng có thể code ra tool để chạy song song 2 query này. Thế là nội trong ít nhất 9 giây ta có thể biết luôn cả char cần tìm thay vì là 39 giây .
II. Tùy chọn giá trị trả về
Đây là cách mình nói ở cuối bài lần trước, tuy rằng cách này thiên về tốc độ, không như cách sleep của anh gamma là tối ưu về số lượng query và câu cú query đơn giản.
VD: Ta có 1 trang news (ex: http://gov.ca.gov/news.php?id=17267). Như các bạn biết, các table chứa các nội dung của những bản tin tức sẽ được tạo theo cấu trúc (minh họa đơn giản nhất, thực tế thì sẽ có thêm vài columns nữa)
Tức là với mỗi ID khác thì Content cũng sẽ khác, với mỗi id khác thì bản tin được trang web in ra cũng sẽ khác. vậy lợi dụng vào việc này ta có thể tùy chọn giá trị id trả về sau mỗi query rồi dùng một ngôn ngữ nào đó ta regex (regular expression) để so sánh.
Để cụ thể hơn mình có 1 source ở localhost. giả dụ đây là 1 trang tin tức. Click vào để xem hình chi tiết hơn.
như các bạn thấy ở mỗi id khác thì nội dung cũng sẽ khác.
Vấn đề ở đây là nếu Blind SQLI như bình thường thì ta chỉ quan tâm TRUE or FALSE, rồi xem những nội dung mà chỉ khi TRUE mới hiện ra có được trang web in ra hay không. Nhưng ta cũng có thể tùy chọn giá trị id trả về. Ví dụ ta khai thác trang localhost bằng query này:
[font=courier new,courier,monospace]content.php?id=if(substring(@@version,1,1)=5,1,2)[/font]
Tức là nếu kí tự đầu tiên của version SQL là 5 thì id sẽ là 1 , nếu không phải id sẽ là 2. Rồi dựa vào nội dung đặc trưng và khác nhau giữa 2 bản tin ấy ta có thể biết kí tự đầu tiên của version có phải là 5 hay không. Vậy với câu query như thế này thì sao ?
if((@a:=mid(INSTR(0x6162636465666768696a6b6c6d6e6f707172737475767778797a303132333435363738395f21402324255e262a28292d2b3d5c2e225c277e605c5c7c7b7d5b5d3a3b20,mid(@@version,1,1)),1,1))!='',if(@a=0,10,if(@a=1,1,if(@a=2,2,if(@a=3,3,if(@a=4,4,if(@a=5,5,if(@a=6,6,if(@a=7,7,if(@a=8,8,if(@a=9,9,0)))))))))),0)
Câu query này đang tách giá trị find_in_set ra làm 2 rồi tìm, giống như cách 1 ở trên. Nhờ vào nội dung ta có thể biết đang là id mấy, từ id ta có thể truy ra con số đầu tiên mà find_in_set trả về là bao nhiêu chỉ trong vòng 1 query ? vậy tối đa ta chỉ dùng 2 query là đã ra 1 kí tự.Done.
?id=0 , SQL nó không trả về kết quả vì nó hiểu giống như là NULL ở kiểu định dạng string,thì đây là NULL ở dạng int...thì phải. Cái này không rõ lắm .
Vậy các điều kiện để thực hiện cách khai thác này chỉ là có đủ 10 nội dung ở 10 id khác nhau , ở đây là 10 bản tin khác nhau để có thể so sánh qua lại tìm ra giá trị cần tìm . Mọi chi tiết, thắc mắc về bài viết này xin gửi mail cho mình ở bên dưới. Peace!
manhluat93
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thanks,
Thong Ngo.
Tối ưu Blind SQL Injection
Hi All,
Mạn phép trích bài viết trên blog ku Luật để anh em tham khảo và bình luận nhé :
Hôm nay, đi TetCon nguyên 1 ngày. Mình thì ko thật sự hiểu 2 chủ đề Sandbox và Fuzzing.thôi nói chung không phải chuyên ngành mình nên ko ý kiến, dù rằng nghe bảo rất hay
Tóm tắt về cách anh gamma optimize về Blind SQL Injection là thế này.
Dùng find_in_set (về sau thì gamma dùng instr, mình cũng thấy instr hay hơn) để đánh chỉ mục (index). Tức là nếu select find_in_set('a','a,b,c,d...z'); thì nó sẽ trả về 1. nếu find_in_set('b','a,b,c,d...z') => 2 .
Kết hợp với Bit-Shifting, ta xác định là dù kí tự gì thì cũng phải 7 query/char (8 bit, nhưng fix ngay bit cao nhất là 0, vì sao thì mở bảng ascii ra xem). Mình cũng đã code ra cái tool này rôi, nhưng cuối cùng chả xài.
Vậy nếu kết hợp 2 cái này lại thì ta sẽ tối ưu đc gì ?. Nếu ta find_in_set đủ các kí tự printable (kí tự in ra đc) thì là: abcdefghijklmnopqrstuvwxyz0123456789_!@#$%^&;*()-+=\."\'~`\\|{}[]:; (khoảng trắng nữa nhé) , tổng cộng là 45 kí tự. vậy nếu ta Bit-shifting cái con số find_in_set trả về thì max cũng chỉ là 45 là 101101 (Bin) , vậy tối đa chỉ có 6 q/s (query/char), còn đối với các số nhỏ hơn thì lại càng ít hơn.
Okie. cơ bản là thế, vậy anh gamma đã tối ưu nó như thế nào ?. Lúc đầu thật sự mình tò mò, ko biết 1 q/s là ntn. Xem qua thì ý tưởng của a khá hay. Tức là ta không còn dùng bit-shifting để tìm ra giá trị find_in_set trả về. mà dùng chính kĩ thuật Time-based SQLI. Anh ấy cho SQL sleep luôn giá trị find_in_set trả về, tức là sleep(find_in_set(.....)) ,thế tức là anh ấy sẽ xem thằng SQL nó "ngủ" bao nhiêu giây thì sẽ ra giá trị find_in_set -> char cần tìm -> 1 q/s/ Clear ?
Ưu điểm thì:
- ý tưởng và cách khai thác của anh hay
- khả năng bị detect qua log ko cao. vì chỉ có 1 query/ 1 char. thay vì 6 q/s.
Ok. Theo mình thì ý tưởng là hay, nhưng cách này cũng còn vài nhược điểm dễ thấy như:
- Time-based SQLI phụ thuộc rất nhiều vào đường truyền giữa Attacker-Server
- Nếu giá trị find_in_set quá nhỏ thì lại gây nhầm lẫn. về sau a ấy có fix thêm 1 chút là thêm 4-5 kí tự đằng trước để các giá trị nhỏ ko còn nhỏ nữa (tự hiểu đê ).
- Nếu giá trị find_in_set quá lớn lại ngủ quá lâu, có thể bị timeout bất cứ lúc nào
- Nói chung ý tưởng của anh thì mình thấy là hay và tốt , nhưng giá trị thực tiễn để áp dụng thì chưa cao lắm. nhưng cũng có thể là a đang gợi ý hoặc cho 1 ý tưởng để các bạn có thể suy nghĩ ra cách khác optimize Blind hay hơn .
Nói chung là thế. Nhưng chưa hết, ngày mai mình sẽ viết 1 bài về Optimize Blind SQLI của mình nghĩ ra. Nếu hội tủ vài điều kiện (đ/k này thì ko quá khó, mình nghĩ 90% site bị Blind SQLI sẽ hội tủ đc điều này) thì chỉ cần 2 query / char . Và có thể query song song , tức là có thể dùng cURL cho chạy 2 query 1 lúc -> ko phụ thuộc vào time-based. khả năng bị detect qua log ko cao mấy vì chỉ có 2 query. tốc độ nhanh. Nói chung mai các bạn sẽ biết chi tiết...
manhluat93
Anh em cùng phân tích và đưa ra ý tưởng nào
@baby : Chưa thấy bài "ngày mai" gì đó của chú.
Thanks,
Thong Ngo.
Hướng dẫn hack web PHP, ASP Jet và Access, ASP OLEDB
1, PHP
1. '
2. order by x--
x: 1,2,3....
Có thể thay dấu + cho khoảng trắng
3. union select all 1,2,...x--
Đọc Thêm
Tổng hợp các challenge về SQL Injection
Mình tổng hợp cách trang về SQL Injection tại đây để thực tâp
Test sql query tại đây : http://sqlfiddle.com/#!2/6dc47/6
Kiến thức cơ bản : http://www.websec.ca/kb/sql_injection
Wargame :
http://zerocoolhf.altervista.org/
http://www.zixem.altervista.org/
==> Mọi thảo luận về cách làm các challenge hay kỹ thuận có thể bàn luận tại đây
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 10
13. Information... What for? - II
Chiều nay như đã hẹn, tôi log vào YIM. Mấy 'khuôn mặt' YIM của cuti, ccxx, haothu và docco đều "trắng bệch". Tôi thầm nghĩ, "chà, mấy trự này vẫn chưa lên hay có trục trặc gì rồi". Tôi quyết định gởi cùng một offline message cho cả bốn 'trự' để khi nào có ai lên thì cho tôi biết. Chỉ trong vài giây tôi nghe bốn tiếng "Knock, knock", "Knock, knock" và hai khuôn mặt "vàng choé" của docco và ccxx online. 'docco' chào trước:
"Chào anh, anh lên lâu chưa vậy?"
Đọc Thêm
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 9
12. Information... What for? - I
Mấy tuần qua tôi quá bận rộn nên đã 'lờ' khá nhiều mail và offline messages từ bộ ba 'cuti', 'haothu' và 'docco' và tất nhiên tôi cũng lờ khá nhiều mail từ những người khác. Tôi được nghỉ bù liên tiếp ba ngày (cộng với hai ngày cuối tuần là năm ngày). Dự định sẽ đưa gia đình đi chơi đâu đó, không ngờ trời đổ mưa tầm tã cho nên đành phải thúc thủ trong nhà. Tôi quyết định online để đọc mail, trả lời mail và xem offline messages. Như dự đoán, tôi có hàng trăm email trong inbox và hàng 'tấn' offline messages. Đang trong lúc thong thả đọc và trả lời từng cái (đáng trả lời), YIM bỗng nhiên báo 'cuti' vừa vào. Tôi hết sức ngạc nhiên vì lúc này bên VN mới có 7 giờ sáng. Không hiểu 'cuti' làm gì mà mò vào YIM sáng tinh mơ như thế. Tôi bèn gởi anh chàng một message:
"Hello Hưng, làm gì mà mò lên đây sớm quá vậy?"
Trong tích tắc, tôi nhận được hồi báo:
"Ui trời, hôm nay là ngày gì mà đặc biệt vậy? Sao giờ này anh lên đây, bộ anh không đi làm sao?"
Tôi đáp:
"À, anh được mấy ngày nghỉ bù, định đi chơi đâu đó nhưng trời đang mưa tầm tã nên lên web dạo chơi . Còn em làm gì mà dậy sớm vậy?"
'cuti' trả lời có vẻ uể oải:
"Dạ, đáng lẽ hôm nay em đi học nhưng bị cúm mấy hôm nay, trong người còn thấy nhừ quá nên ở nhà. Em dậy hồi sớm à. Nằm hoài trong giường buồn quá nên mò lên net chơi. Vậy anh em mình 'đà khía' lai rai được hông anh?"
Tôi cười, đáp:
"Nếu trời cứ mưa thì anh em mình tha hồ mà 'đà khía' nhưng trời tạnh mưa thì anh sẽ dẫn mấy thằng nhóc đi chơi. Em muốn 'đà khía' gì đây?"
'cuti' khoái chí:
"Hi hi, em muốn trời mưa hoài. Anh em mình 'đà khía' chuyện gì mà không được anh? Chuyện trên trời, dưới đất cho vui mà. À, em có một chuyện cũng buồn cười lắm. Anh muốn nghe không?"
Tôi ngần ngừ:
"Èm... cũng tùy chuyện đó là chuyện gì nữa em. Nếu em nghĩ là anh thích nghe thì em kể đi."
'cuti' bẽn lẽn"
"Cũng chẳng có gì đặc biệt đâu anh. Chuyện em với con 'ghệ' bồ đó mà."
Tôi đáp:
"Ui trời, 'nàng tiên của lòng anh' mà sao gọi là 'con ghệ' vậy em? "
'cuti' cười, trả lời câu hỏi của tôi:
"Anh không biết đó thôi, đó là cách gọi thân mật và âu yếm đó thôi mà."
Tôi trả lời:
"Ái chà... có lẽ anh lỗi thời rồi. Anh mà gọi bà xã anh là 'con ghệ' thì chắc nguy to . Ừa, em kể đi, có chuyện gì với 'con ghệ' mà em có vẻ phấn khởi vậy?"
'cuti' bắt đầu:
"Anh còn nhớ hồi bữa, lần cuối cùng bốn anh em mình 'đà khía' hông? Thật ra hôm đó em có hẹn với 'con ghệ' nhưng em quyết định cho nó leo cây. Ai biểu tắt di động làm chi, em gọi hoài không được nên... xù."
Tôi thắc mắc:
"Tắc di động là tắc thế nào em? anh không hiểu lắm."
'cuti' phát biểu:
"Kiểu này anh phải về VN làm một khóa tu từ đi anh, 'di động' là điện thoại di động đó. Hì hì."
Tôi đáp:
"À... hoá ra là thế. Anh cứ ngỡ con mèo di động hay con chuột di động gì đó "
'cuti' tiếp tục:
"Em phải dùng từ cẩn thận không thì lại bị anh kê cho. Tối hôm đó, 'con ghệ' đợi hoài không thấy em đến nên nổi 'khùng' lên. Điện thoại di động em thì hết pin mà cũng chưa kịp sạc nữa. Thế là ẻm bèn phóng xe đến nhà em. Chưa giáp mặt, đã mắng em xối xả vì em đã cho bả leo cây."
Tôi xen vào:
"Vậy là tốt rồi, 'nường' còn chịu khó phóng xe đến nhà em để mắng thì không có gì trầm trọng. Rồi sao nữa."
'cuti' cười, nói tiếp:
"Hì hì, anh không rõ đó thôi. Con bồ em tánh nóng như lửa, có gì là huỵch toẹt ra hết. Lúc đó nghe thì cũng ngứa con ráy lắm nhưng riết cũng quen. Nó buộc tội em là mê net, mê chat với 'con quỷ cái' nào đến nỗi phải cho nó leo cây. Em cố sức phân trần nhưng không hiệu quả. Rốt cuộc em phải cho nó xem nội dung mấy anh em mình 'đà khía' nó mới chịu yên."
Tôi cười:
"Hì hì, hoá ra trước đó em chưa hề kể cho 'con ghệ' nghe về mối quan hệ 'bất chính' của mấy anh em mình sao?"
'cuti' trả lời:
"Dạ, em định kể cho nó nghe nhiều lần nhưng cứ mỗi lần đi chơi mà đề cập đến tin học, đến máy tính là nó gạt phăng đi. Nó nói "bộ ôm máy cả ngày, cả tuần chưa đã nư sao mà hễ mở miệng ra là máy tính, máy tính" nên em... im luôn."
Tôi đáp:
"Thú vị lắm. Vậy sau đó thế nào em?"
'cuti' cười hớn hở:
"Dạ sau đó thì tụi em đi uống nước một chút rồi về. Lúc mấy anh em mình kết thúc thì bên đây mới có 7 giờ tối chớ mấy anh. Thế là trong lúc đi uống nước, 'con ghệ' cứ đem chuyện mấy anh em mình 'đà khía' ra hỏi dồn. Em nói với nó là em có lưu lại nội dung anh em mình chat, để em cho nó một bản để đọc cho khỏi thắc mắc."
Tôi đáp:
"Ừa, con gái là chúa tò mò mà em. Cái gì càng dấu, càng thích tò mò ."
'cuti' cười hi hi, rồi nói tiếp:
"Chưa hết. Sau khi em đưa cho nó cái file chứa nội dung anh em mình chat, mấy ngày sau nó nhất định đòi em phải giới thiệu anh cho nó. Nó cũng muốn tham gia 'đà khía' với mấy anh em mình luôn. Em nói là em sẽ chuyển lời nhưng em không hứa gì hết."
Tôi cười ghẹo 'cuti':
"Hì hì, được dịp trả đũa nên làm khó 'nường' hay sao đây? Hoá ra là chuyện con bé muốn tham gia . Thì cứ dẫn 'nường' lên 'đà khía' chung chớ có gì quan trọng đâu em?"
'cuti' trả lời:
"Em nói thiệt mà anh. Em không thể hứa gì nó vì em không biết hay sẽ nói gì. Lỡ may em đề nghị và anh phán con gái, con lứa mà bày vẽ, lắm chuyện thì có quê cả đám hông à."
Tôi đáp:
"Có gì mà không ok em. Kêu nó tham gia cho vui chớ có sao đâu à."
"cuti" trả lời:
"Dạ, để em báo cho nó biết. 'Con gái, con lứa' mệt lắm anh ơi, khi thế này, khi thế kia, chẳng biết đường nào mà mò."
Bên ngoài mưa đã ngớt. Tôi đoán mấy thằng nhóc của tôi sắp sửa vòi vĩnh chuyện đi chơi đây. Cho nên tôi cho 'cuti' biết:
"Có lẽ anh sẽ đi chơi với mấy thằng nhóc. Trời bên này đã tạnh mưa rồi em. Chiều tối nay anh ở nhà, nếu thích em rủ đám Khoa, Duy và 'con ghệ' vào đà khía cho vui."
"cuti" hớn hở:
"Dạ, vậy thì vui quá. Em bệnh nằm nhà hoài chán quá. Được đà khía vậy thì quá đã. Để em điện cho tụi nó liền. Vậy khoảng mấy giờ anh lên?"
Tôi phỏng chừng:
"Anh đoán khoảng 4, 5 giờ chiều bên em đó, có tiện không?"
'cuti' chậc lưỡi đáp:
"Chậc chậc... hơi kẹt đó anh. Bọn em thì dễ nhưng con Như chắc kẹt vì em đoán giờ đó nó phải nấu cơm chiều rồi. Thôi kệ nó vậy. Khi khác cho nó tham gia cũng được."
Tôi 'chỉnh' 'cuti':
"Hèm... nó là girl friend của em mà cứ 'con' với 'nó' nghe hông 'ngọt' tí nào hết em. Vậy ngày mai khoảng 2 giờ trưa bên em được hông?"
'cuti" trả lời:
"Dạ, 2 giờ trưa thì chắc ok rồi anh. Nó có lên trễ một tí cũng không sao. Còn chuyện 'nó' với 'con' em bị quen miệng rồi anh ơi. Gọi thế nào cho ổn đây anh?"
Tôi đáp:
"Kêu bằng tên đi em và cũng không cần phải đệm thêm chữ 'con' . Rồi, 2 giờ trưa bên em hả? Anh đi đây."
'cuti' phàn nàn:
"Dạ chào anh. Đúng là anh già khó tính, thêm chữ 'con' cũng không được ."
Tôi logoff.
----------------------------
Chiều hôm sau, như đã hẹn, tôi lại logon YIM. Khi vào, tôi thấy hai khuôn mặt 'vàng khè' của 'cuti' và 'docco' cộng thêm một 'request for accept' của một người có cái nick khá ngộ nghĩnh và bí hiểm là ccxx kèm theo thông điệp ngắn gọn: "Dạ em là Như đây, bạn của Hưng, Khoa và Duy đó anh. Anh add em được không ạ?". Hiển nhiên là 'cô bồ' của 'cuti' nhà mình. Tôi nhấn nút "accept" và một khuôn mặt 'vàng khè' trên cái nick ccxx hiện ra trên danh sách YIM của tôi. Chẳng thấy 'haothu' đâu cả, hay anh chàng đang 'invisible'?
Trong tích tắc, một "conference invitation" được ccxx gởi đến. Trong khi nhấn nút "Accept", tôi thầm nghĩ "chà, cô bé này có vẻ nhậm lẹ đây".
Trong 'conference room' có 'cuti', 'docco' và 'ccxx' nhưng chẳng thấy bóng dáng 'haothu' đâu cả. 'ccxx' lên tiếng:
"Chào 'anh già khó tính' ạ. Em xin tự giới thiệu em là Như. Rất vui được làm quen với anh."
Tôi mỉm người, tự nhủ "con bé liếng quả nhỉ" và đáp lễ:
"Chào Như, cũng bắt chước cu Hưng gọi anh là 'anh già khó tính' sao? Còn 'haothu' đâu rồi mấy đứa?"
'ccxx' trả lời lẹ làng:
"Dạ, em nghe nói nó bị kẹt. Không rõ bị kẹt gì mà không online được anh."
Lúc này 'cuti' và 'docco' mới lên tiếng:
"Chào anh già khó tính, anh đi chơi với mấy nhóc có vui không?"
"Chào anh D, mới có vài tuần mà em thấy như hàng tháng vậy. Anh khoẻ không?"
Tôi đáp:
"Ừa, đi chơi cũng vui lắm em. Anh cũng khỏe, còn em dạo này sao Duy?"
'docco' trả lời:
"Dạ em cũng bình thường anh. Dạo này em đọc nhiều hơn và ít đi chơi hơn "
Tôi đáp:
"Tốt quá vậy? Anh tin là em 'luyện' được mấy 'tầng nội công' rồi đó . Ừa, nãy giờ anh thử đoán cái nick ccxx là cái gì. Anh nghĩ là đoán đúng hông chừng."
'ccxx' cười khoái chí:
"Anh đoán ra được em phục lăn liền đó. Hồi giờ chưa có ai đoán ra được cái 'bí ẩn' đằng sau cái nick này đó anh."
Tôi cười, đáp:
"Ừa, nếu vậy dám anh đoán sai lắm đó. Anh nghĩ ccxx là 'công chúa xấu xí' phải không?"
Cả ba 'cuti', 'docco' và 'ccxx' cùng trả lời gần một lượt:
"Ồ"
"wow"
"độc thiệt"
và 'ccxx' nói tiếp:
"Sao anh đoán một cái là trúng phóc liền dzị? Em thiệt là phục lăn đó. Mấy người trên mạng toàn liên tưởng cái nick của em đến những thứ bậy bạ không à."
Tôi đáp:
"Chắc là mấy 'anh chàng' trên mạng đoán được nhưng không dám nói, sợ em giận vì nó có hai chữ 'xấu xí' bên trong. Anh nhìn qua chữ ccxx tự nhiên anh liên tưởng ngay đến 'công chúa xấu xí' liền. Nhưng mà, ccxx có gì mà liên tưởng đến những thứ bậy bạ vậy em?"
'ccxx' phụng phịu:
"Anh không biết đó thôi. cc là credit card chùa đó anh, còn xx là mấy thứ... ùm.... à... tầm bậy tầm bạ đó. Thôi, em không nói nữa. À nhưng mà anh không sợ em giận sao mà nói thẳng hai chữ 'xấu xí' dzị? "
'docco' xen vào:
"Thì xấu thì chấp nhận xấu chớ có gì mà giận cà."
'ccxx' phản công:
"Còn ông nữa, còn chừng ông nghe ông."
Tôi cắt ngang:
"Hì hì, anh nghĩ hai chữ 'xấu xí' đó thật ra hàm chứa một chút kiêu hãnh ngầm đó thôi. Có ai tự cho mình 'xấu xí' bao giờ? Nếu có thì cũng 'ngầm' khen mình 'xinh đẹp' . Bởi vậy, anh chẳng ngại nói ra hai chữ này. Riêng với những người liên tưởng cái nick của em thành những thứ bậy bạ thì chính họ thiệt thòi thôi. Đừng để ý làm gì."
'ccxx' thốt:
"Kinh khủng, kinh khủng. Em đọc những lời anh đối thoại với đám Hưng, Khoa, Duy đã thấy miệng lưỡi của anh kinh khủng. Giờ trực tiếp nói chuyện mới thấy quả là không sai . Thôi, em nghĩ ngoài việc 'đà khía' chuyện tin học, máy tính, anh nên huấn luyện ông Duy một khoá 'ái tìn' đi anh. Ông này cũng tốt mã, học giỏi mà sao vẫn chưa có một 'miểng tìn rách rưới' nào hết. Em bảo đảm anh huấn luyện cho ổng một khoá là thành công ngay."
'docco' luống cuống:
"Thôi.. thôi.. đi bà. Cho tui xin mà. Nhưng không cái gì mà 'tìn tìn' trong này. Thôi anh, mình nói chuyện tin học vui hơn."
'ccxx' cười ré lên:
"hi hi hi, tui đoán mặt ông Duy lúc này đang đỏ như 'mặt trời bé con' đó. Thôi, tha cho ông một lần đó. Vậy mấy anh em mình nói chuyện gì đây?"
'cuti' lúc này mới lên tiếng:
"Anh thấy... anh thấy Như hoạt bát hông anh? Hay để Như chọn đề tài được đó."
Tôi cười, đáp:
"Hì hì, anh thấy 'nhà' em hoạt bát lắm, muốn 'lăng xê' nàng liền hả? Hy vọng sẽ có nhiều chuyện lý thú đây ."
'ccxx' phát biểu một câu thật ngắn rồi bỏ dở:
"Em công nhận anh nói chuyện 'kinh' thiệt.... [/i]
'docco' cười thích thú:
"Hi hi, cám ơn anh D gỡ dùm em một quả. Em dám chắc lúc này mặt bà Như đỏ hơn 'mặt trời bé cha' nữa "
Chỉ qua vài câu đối thoại, bọn tôi đã trở nên thoải mái như đã quen thân nhau từ lâu. 'docco' hình như muốn cắt ngắn những chuyện cà rỡn để bắt đầu 'đà khía' những chuyện cu cậu thắc mắc. 'docco' lên tiếng:
"Thôi, 'đả qua đả lại' một hồi coi chừng thế chiến thứ III bắt đầu bây giờ. Mình nói chuyện khác đi hả bà con?"
'docco' nói tiếp:
"Em có tham khảo qua các vấn đề thuộc về reconnaissance rồi đó anh nhưng em thấy có nhiều điểm lờ mờ quá. Em thấy có cái thì gọi là 'enumeration', cái thì gọi là 'interrogation', cái lại gọi là "reconnaissance". Em thử so sánh thì thấy rằng chúng cùng phục vụ cho mục đích thăm dò. Vậy cái nào là cái nào đây anh?"
Tôi cười, đáp:
"Hì hì, nhảy ngay vào kỹ thuật hả? Chắc em sợ mình lại 'lạc đề' sang những chuyện khác chớ gì? Đúng là những thuật ngữ em liệt kê ra ở đây đều tựu trung vào tinh thần chung: thăm dò. Reconnaissance dịch sát nghĩa là 'khai thác thông tin' và 'interrogate' và 'enumerate' dính líu trong tiến trình khai thác này. Trong đó, 'interrogate' dịch sát nghĩa là 'hạch hỏi' và 'enumerate' là 'đếm'. Nắm được những thuật ngữ này cũng có ích để hiểu sâu từng phân đoạn của quá trình thăm dò. Tuy nhiên, nếu em cảm thấy bối rối với những thuật ngữ này thì khoan hẵng tìm cách 'dịch' chúng sang tiếng Việt vì có những từ dịch không được hoặc không đủ lột tả tinh thần. Cứ tiếp nhận chúng như những thuật ngữ vậy thôi. Sau này em sẽ rõ hơn."
'ccxx' xen vào:
"Thôi để anh già và Duy đối thoại hén? Em với Hưng ngồi nghe. Có gì thắc mắc bọn em tham gia sau."
'docco' trả lời gọn lỏn:
"Ừa, vậy càng tốt. Đỡ bị loãng."
Rồi hỏi tiếp:
"Vậy tóm lại quá trình thăm dò bao gồm những bước chính nào vậy anh? Và tại sao phải thực hiện những bước này?"
Tôi đáp:
"Đáng lẽ ra anh phải hỏi em câu hỏi này để giúp em tổng hợp những gì em đã đọc. Tuy nhiên, em có vẻ khá bối rối với những thuật ngữ kia. Anh e rằng em đang rối... tùng phè lên trong đó nên để anh tóm tắt luôn vậy.
Thật ra không có một luật nào bắt buộc phải thao tác đúng từng bước để phục vụ mục đích thăm dò cả. Tùy mục tiêu và tùy khả năng phòng bị và thắt chặt của mục tiêu mà khai triển kế hoạch thăm dò cho thích hợp. Anh nghĩ mình có thể tóm gọn chúng lại thành ba phần chính:
- tìm dấu ấn (footprinting) --> xác định mục tiêu tổng quát
- rà quét (scanning) --> xác định các dịch vụ tổng quát
- lấy số liệu cụ thể (enumerating) --> thu thập thông tin cụ thể.
Em thử suy luận xem, tại sao phải tìm dấu ấn? tại sao phải rà quét và tại sao phải thu thập thông tin cụ thể?"
'docco' rụt rè:
"Dạ... em nói đại nghe? Tìm dấu ấn để xác định hệ điều hành nào mình đang đối diện nhằm thu hẹp biên độ dò tìm và khai triển bước kế tiếp được chính xác hơn. Còn rà quét thì em nghĩ... đã tiến tới một bước rất cụ thể là tìm xem có những dịch vụ nào đang được cung cấp trên mục tiêu mình muốn thăm dò để thiết lập kế hoạch thâm nhập. Còn lấy số liệu cụ thể... ùmm... à... em không biết nữa."
Tôi cười, cổ vũ 'docco':
"Em trả lời hai phần đầu vậy là súc tích và chính xác lắm rồi. Tất nhiên phần thứ ba là phần lấy kết quả, là phần kết thúc quá trình thăm dò chớ còn gì nữa em? Bước này càng cụ thể hơn bước thứ nhì là mình dùng nó để thiết lập bước thâm nhập. Vậy mình có thể thêm vào bảng liệt kê ở trên như sau:
- tìm dấu ấn (footprinting) --> xác định mục tiêu tổng quát --> thu hẹp biên độ thăm dò
- rà quét (scanning) --> xác định các dịch vụ tổng quát --> thiết lập kế hoạch thâm nhập
- lấy số liệu cụ thể (enumerating) --> thu thập thông tin cụ thể --> thiết lập bước thâm nhập
Em thấy có gì đặc biệt với bảng liệt kê này không?"
'ccxx' xen vào:
"Càng lúc càng cụ thể phải không anh?"
Tôi đáp:
"Đúng rồi đó em. Càng lúc càng cụ thể và càng cụ thể càng tốt. Thật ra 3 'bước' ở trên có thể kết hợp lại thành 1 'bước', cũng có thể tách rời ra làm 2 'bước' hoặc mở rộng ra thành... mấy chục bước. Với mục đích dò tìm thông tin thì miễn sao tìm được thông tin cụ thể và chính xác là được, không nhất thiết phải theo... 'bước'."
'cuti' thắc mắc:
"Nhưng tại sao tìm footprint lại quan trọng thế anh? Em thấy một web server apache chạy trên Windows 2000 và một web server apache chạy trên Linux đâu có khác gì đâu anh?"
Tôi đáp:
"Nếu nhìn một cách tổng quát trên phương diện người dùng thì nhận định của em không sai nhưng nếu xét cẩn thận về mặt kỹ thuật thì nhận định của em chưa.... hoàn toàn đúng. Trên phương diện người dùng, cả hai apache (em đưa ra) đều nhận request, xử lý request, đều có thể gắn với asp, jsp, php, cgi... để tạo trang động nhưng xét cho cặn kẽ thì cơ chế quản lý bộ nhớ lẫn cơ chế điều tác process trên hai hệ điều hành khác nhau rất xa. Những khác biệt này dẫn tới chiến lược phòng thủ hay tấn công rất khác nhau. Việc nhận diện dấu ấn của mục tiêu không chỉ giúp giới hạn biên độ thăm dò và khai thác mà nó còn trực tiếp ảnh hưởng đến việc:
- quyết định 'tấn công' hay 'rút lui' (nói theo phương diện tấn công) hoặc,
- quyết định 'thắt chặt thêm' hay 'xây dựng lại từ đầu' (nói theo phương diện phòng thủ)."
'cuti' vẫn thắc mắc:
"Em vẫn thấy vấn đề này hơi mù mờ đó anh. Nếu cần tấn công một webserver apache có chạy php chẳng hạn thì cũng bấy nhiêu kỹ thuật như sql inject, xss... vậy thì chạy trên Windows hay trên *nix đâu có khác gì?"
Tôi trả lời:
"Em nói đúng nhưng cái đúng này bị áp đặt trong một giới hạn khá hẹp. Tấn công và thâm nhập một dịch vụ (web chẳng hạn) không chỉ dừng lại ở sql inject và xss. Đây là những kỹ thuật phổ biến và dễ thực hiện, hơn nữa những lỗi này lại thường thấy nên thường được chú trọng. Nếu 'tấn công' chỉ dừng lại ở chỗ 'chôm' được admin password của một forum hay đưa lên một thông điệp trên một trang web để 'deface' thì mấy kỹ thuật em đề cập đã đủ dùng. Nếu thế thì phạm vi reconnaissance ở đây rất nhỏ hoặc không cần thiết nữa. Những điều anh đưa ra ở đây có thể dùng để ứng dụng nhiều khả năng và kỹ thuật thâm nhập hơn nữa, cho nên reconnaissance trở nên cần thiết. Ví dụ, em muốn chạy shellcode đến dịch vụ web của server để lấy một cái 'shell' cho mục đích thâm nhập sâu hơn nhưng không xác định chính xác hệ điều hành của mục tiêu thâm nhập là gì thì không có cách gì tạo shellcode được. Lý do, shellcode của mỗi hệ điều hành mỗi khác.
Nếu mục tiêu thâm nhập càng sâu thì quá trình reconnaisance đòi hỏi càng phải cẩn thận và chi tiết. Ngay cả những 'màn' tấn công thuộc loại 'dơ' như DoS chẳng hạn, để thực sự 'giết' mục tiêu mình muốn DoS, em phải hiểu rất rõ điểm yếu của hệ điều hành và dịch vụ đang chạy. DoS 'chết' một Windows server chạy Apache + php (dùng prefork) và không có database connection pool nhanh hơn DoS chết một Linux server chạy Apache + jsp (dùng worker) và có connection pool hẳn hòi. Những chi tiết này ở đâu ra? Đó chính là kết quả quả 'reconnaissance' đó em.
Năm ngoái, một server do anh quản lý (chạy Linux) bị mấy 'ông thần' nào đó dùng 'ping of death' để tấn công. Điều buồn cười là dạng 'ping of death' này dành cho Windows phiên bản cũ, bị lỗi ở phần giới hạn packet size của ICMP làm treo máy khi bị tấn công. Anh không hiểu sao nhóm này cứ hè nhau mà tấn công Linux server của anh bằng một thứ công cụ dành để tấn công Windows. Hơn nữa, Linux server của anh hoàn toàn cản mọi inbound ICMP và UDP. Các gói tin ICMP và UDP chỉ có thể đi vào khi chúng mang vai trò trả lời cho các request đi từ bên trong Linux server mà thôi. Điều này có nghĩa những gói ICMP họ 'tia' vào server của anh bị huỷ ngay khi đụng firewall. Vậy mà nhóm này vẫn nhắm mắt, nhắm mũi 'tia' đến mấy tiếng liên tục rồi mới chịu ngưng. Tất nhiên dạng tấn công như thế chẳng làm suy suyển server của anh mảy may nào hết. Điều đáng nói là nguồn tấn công hoàn toàn đi từ VN ra và điều đáng buồn là những 'ông thần' này không thèm tìm hiểu xem 'ping of death' là gì, thật sự đã tạo ra tác hại gì đến server của anh không. Có lẽ mấy 'ông thần' này tìm đâu ra mấy cái script viết sẵn trên Internet rồi hè nhau mà 'ria' vào server của anh chăng?"
'docco' lè lưỡi (một biểu tượng được dùng trên YIM) rồi lên tiếng:
"Ái chà, bây giờ em mới hiểu lý do tại sao reconnaissance lại quan trọng như thế. Lúc đọc tài liệu, em cứ ngỡ đây là những bước cần phải làm cho đúng nguyên tắc và chẳng thấy có phân tích mấu chốt của reconnaissance là gì hết. Em cũng có đọc sơ sơ qua về shellcoding và thấy hoàn toàn mù tịt. Còn chuyện mấy 'ông thần' tìm đồ chơi trên mạng rồi đi 'ria' là chuyện thường ngày mà anh? "
Tôi đáp:
"Anh nghĩ sách vở thường giới thiệu những điểm chung nhất và dễ tiếp nhận nhất. Sau khi thử nghiệm, tự nhiên em sẽ 'ngộ' ra lý do của từng phân đoạn trong cả một quá trình thực hiện. Những người càng kinh nghiệm về bảo mật thì bước thăm dò của họ càng chiếm nhiều thời gian. Đối với một kẻ có chủ trương 'tấn công', hắn phải dò xét hết sức cẩn thận trước khi bắt tay vào thực hiện ý định của mình để đạt được mục đích, ít tốn thời gian, ít có cơ hội bị... tóm. Cũng lắm lúc, kẻ này bỏ cuộc vì sau khi dò xét cẩn thận, hắn cảm thấy không đáng để mất thời gian. Đối với người phòng thủ, quá trình 'dò xét' lại càng khó hơn bởi vì người phòng thủ phải đặt mình vào vị trí khách quan, phải test hệ thống của mình y như một 'black box' thật sự rồi từ đó mới đi đến việc kiện toàn bảo mật."
'cuti' nhận xét:
"Nhưng làm sao mình có thể dò xét ra một server nào đó đang chạy Windows, dùng php và dùng prefork chớ không phải nó đang chạy Linux, dùng jsp và dùng worker vậy anh? Bộ 'reconnaissance' có thể cung cấp thông tin ở mức độ này luôn sao?"
Tôi cười, đáp:
"Cái này tùy vào khả năng thăm dò của em. Có nhiều yếu tố để giúp em đi đến chỗ kết luận là mục tiêu thăm dò của em có cái gì. Bởi vậy, như anh đã nói, giai đoạn reconnaissance có thể là giai đoạn mất thời gian nhất. Riêng chi tiết Windows chạy apache với php hay Linux chạy apache với jsp thì phần lớn em cần có một số kiến thức và dùng khả năng suy luận để đưa về một kết luận nào đó có lý nhất."
'cuti' càng thêm tò mò:
"Vậy có nghĩa là sao anh? anh nói sâu hơn một tí được không anh?"
Tôi đáp:
"Hèm... ok, để anh thử tóm gọn xem sao. Nếu em rành php, em hẳn biết là php trước phiên bản 5.x hoàn toàn không thread-safe. Ngay cả những người đang dùng php 5.x không không mấy ai 'dám' dùng ở chế độ 'thread-safe' cả. Nếu em dò một website và biết rằng nó chạy bằng php trên apache, em có thể đoán 99% là nó chạy ở chế độ prefork. Nếu em chịu khó dò thêm footprint của hệ điều hành và xác định được nó chạy trên Windows server thì em có thể xác định nó chạy php trên apache với chế độ prefork. Tương tự, nếu em dò một website và biết nó chạy bằng jsp, em có thể đoán 99% là nó chạy ở chế độ worker. Nếu xác định được thêm hệ điều hành là Linux thì em càng có thể khẳng định nó chạy jsp trên apache với chế độ worker. Tất nhiên, thu thập càng nhiều thông tin, càng giúp em khẳng định phỏng đoán của em chính xác và để thu thập nhiều thông tin thì 'reconnaissance' càng mất thời gian là vậy. Nên nhớ là luôn luôn có những sai số trong 'reconnaissance' vì người phòng thủ cố tình dấu footprint hoặc đánh lừa các công cụ em dùng để lấy footprint. Những sai số này càng nhiều thì kết quả càng ít đáng tin cậy."
'cuti' gật gù:
"Hoá ra đây là cả một nghệ thuật chớ chẳng đùa. Những kiến thức và kinh nghiệm cho việc xác định 'nó' chạy php hay jsp cũng đủ đã điên cái đầu rồi. Dân không đụng những chuyện này thì biết đường nào mà mò anh? Như vậy rõ ràng kiến thức có sẵn tuyệt đối quan trọng. Nếu không có thì ngay cả việc thăm dò cũng không thể được. Biết gì mà thăm dò?"
Lần này 'ccxx' góp chuyện:
"Thì bởi, em đọc những mẩu đối thoại của anh già khó tính và mấy ông tướng này, em thấy anh nhấn mạnh rất nhiều lần cái gọi là 'ngọn ngành'. Những mẩu thông tin nho nhỏ đều đi từ 'ngọn ngành' ra phải không anh?"
Tôi cười, đáp:
"Đúng đó 'công chúa xinh đẹp' . Anh có lặp đi lặp lại nhiều lần: 'muốn bảo vệ hay tấn công, mình phải nắm rõ mục tiêu' là vậy đó. 'reconnaissance' chính là bước để giúp 'nắm rõ mục tiêu' ở khuôn khổ 'blackbox' vậy."
'docco' xen vào hỏi thêm:
"Khái niệm 'blackbox' là sao anh? Với lại 'prefork' khác gì với 'worker' vậy anh?"
Tôi đáp:
"Em chưa từng nghe qua 'blackbox' và 'whitebox' sao? Sẵn đây mình nên làm quen với khái niệm này luôn. 'blackbox' chỉ cho hoàn cảnh thử nghiệm một server mình hoàn toàn không biết gì về nó; mình chỉ ở bên ngoài, chọc ngoáy nó để tìm thông tin mà thôi. Trong khi đó, 'whitebox' là một server mình nắm rõ nó có những gì, nó hoạt động ra sao và cung cấp những gì. Những công ty tư vấn về bảo mật thường thử nghiệm độ bảo mật của hệ thống theo dạng 'blackbox' là chính. Họ không biết gì về hệ thống của khách hàng cả nhưng họ vận dụng mọi phương tiện để thẩm định độ bảo mật của hệ thống này. Sau khi hoàn thành giai đoạn 'blackbox' rồi họ mới đi đến giai đoạn 'whitebox' và mới giới thiệu phương án phòng thủ. 'whitebox' test thường dùng để thử nghiệm tính năng và hoạt động của hệ thống dựa trên một số thước đo nào đó.
Riêng 'prefork' và 'worker' thì thế này. Đúng ra mình phải dùng thuật ngữ 'process' và 'thread' thì thích hợp với tinh thần mình bàn ở đây hơn. Lý do anh dùng 'prefork' và 'worker' là vì mình đang nói về webserver apache và những thuật ngữ này là những thuật ngữ của apache. 'prefork' là cơ chế xử lý request của apache bằng cách tạo process. Process thì thường nặng nề, tốn tài nguyên và kém hiệu xuất nhưng được một điểm là rất bền, ít bị sự cố. Trong khi đó, 'worker' là cơ chế xử lý request của apache bằng cách tạo thread. Thread thì nhẹ nhàng, ít hao tốn tài nguyên hơn, hiệu xuất hơn nhưng lại có nhược điểm là kém bền bỉ, dễ bị sự cố. Nói trên bình diện bảo mật và đặc biệt là tính hiệu xuất cũng nhưng tính bền bỉ của một dịch vụ, mỗi chọn lựa đều có điểm ưu và khuyết. Tuỳ nhu cầu và hoàn cảnh mà chọn cho thích hợp."
'cuti' diễu:
"He he, đừng bắt bọn em phải học kỹ về thread và process đó nha anh. Chết tụi em đó "
Tôi đáp:
"Lại 'bắt' . Anh chẳng bao giờ 'bắt' em phải làm gì cả. Đến một lúc nào đó, tự nhiên em cảm thấy cần phải hiểu về 'thread' và 'process' thì tự nhiên em tìm hiểu thôi. Lúc ấy anh có 'bắt' em không tìm hiểu cũng chả được. Nói đùa vậy thôi, nếu siêng, em nên tìm hiểu dần dần về 'thread' và 'process'. Theo anh, đây là một trong những 'đơn vị' nền tảng của những điều em đang làm quen đó."
'docco' cảm thán:
"Không ngờ từ chuyện này lại dẫn đến bao nhiêu là chuyện khác. Đúng là 'bể học mênh mông, dục tốc bất đạt' thật không sai tí nào."
Tôi cười, động viên 'docco':
"Thong thả thôi em, việc gì phải 'dục tốc' để rồi 'bất đạt'? Đừng tham quá mà đi đến chỗ 'bội thực' mà thôi."
'docco' hỏi tiếp:
"Vậy khái niệm 'active' và 'passive' recconnaissance mà anh đề cập lần trước liên quan thế nào đến 3 bước ở trên vậy anh?"
Tôi ngẫm nghĩ "chà, các 'bước' là các bước còn 'active' hay 'passive' là dạng. Làm thế nào để cu cậu đừng lẫn lộn đây nhỉ?", thế rồi tôi trả lời:
"Thế này, 'active' hay 'passive' là các dạng thăm dò, còn 3 bước ở trên là cụ thể các bước khai triển. Em có thể dùng dạng 'active' hoặc 'passive' hoặc cả hai dạng này để thực hiện 3 bước ở trên. Đây là mối liên quan mà em thắc mắc đó."
'cuti' nhanh nhảu:
"Vậy... ví dụ bước một, khi nào mình dùng 'active', khi nào mình dùng 'passive' anh?"
Tôi hỏi ngược lại:
"Vậy em còn nhớ mục đích của việc dùng 'active' và 'passive' để thăm dò không?"
'cuti' đáp:
"Dạ nhớ chớ anh. 'ative' chính xác hơn nhưng ít kín đáo hơn. 'passive' kín đáo hơn nhưng ít chính xác hơn. Nhưng ý em là trong lúc tìm footprint, khi nào thì thao tác 'passive', khi nào thì dùng 'active' đó mà."
Tôi chỉnh 'cuti' ngay vì không chịu suy nghĩ mà chỉ hỏi 'trơn':
"Em vừa trả lời ngay câu hỏi của em đó thôi. Nếu đã nắm được 'ative' chính xác hơn nhưng ít kín đáo hơn. 'passive' kín đáo hơn nhưng ít chính xác hơn thì tại sao không dùng nó mà ứng dụng? Anh nghĩ em nên động não hơn một tí đó Hưng."
'ccxx' xen vào:
"Anh nói đúng đó, ông Hưng này có cái tật dễ thì đâm lười đó anh. Anh quay ổng như 'dế' thì ổng sẽ động não thôi, đừng trả lời mọi câu hỏi của ổng là cách hay nhất. Em biết lắm mà ."
Tôi cười, đáp:
"Ừa, em mà không biết cu Hưng 'lắm' thì còn ai biết nữa em? Thôi... em 'quay nó như dế' dùm anh nha?"
'ccxx' cười thích chí:
"Hi hi hi, anh hông biết đó thôi, em quay ổng như cơm bữa mà không thì 'dễ hoá lười' liền thôi."
'docco' có vẻ bồn chồn với những đối thoại thuộc dạng chit chat, cu cậu xen vào:
"E hèm... hơi bị... lạc đề á. Anh già ơi, cho em hỏi thêm cái này nha? Có bao nhiêu cách để xác định footprint vậy anh? Em đọc sách thấy có khá nhiều công cụ, vậy theo anh mình nên dùng cái nào?"
Tôi đáp:
"Anh không thể nói rõ có bao nhiêu cách vì anh không biết thật sự có bao nhiêu cách. Cái này tùy vào tính linh động và khả năng sáng tạo thôi em. Anh cũng không thể trả lời em là nên dùng công cụ nào. Chỉ có chính em tự tay dùng rồi chọn lấy một hoặc nhiều công cụ em thích mà thôi. Có những công cụ 'gom' luôn các công đoạn xác định hệ điều hành, xác định các dịch vụ đang chạy (open ports) thậm chí lấy luôn cả phiên bản của software cung cấp dịch vụ. Tuy nhiên, công cụ nào cũng có ưu khuyết điểm cả. Ví dụ nmap là một port scanner rất độc đáo, nó có thể thực hiện ba điều ở trên cùng một lúc nhưng nếu dùng không đúng mức thì nó sẽ rất 'ồn ào' vì nó không những 'active' mà 'extremely active'. Những hệ thống có trang bị IDS, IPS sẽ phát hiện ngay là có nmap đang dò dẫm và đây là điều bất lợi cho việc thăm dò."
'docco' phát biểu:
"À, vậy nmap là công cụ thuộc dạng 'active' rồi. Em phải ghi nhớ chuyện này."
Tôi cười, nói:
"Không hẳn là như vậy đâu em. Anh nói là nếu dùng không đúng mức thì nó sẽ rất 'ồn ào' cơ mà. Nếu em dùng nó đúng mức, nó không còn 'extremely active' nữa. Nó không phải 'passive' nhưng cũng không hẳn là 'active' bởi vì em không tạo ra nhiều 'tiếng ồn' trong khi rà (nếu dùng đúng mức)."
'cuti' cảm thán:
"Chẹp... chỉ có chuyện 'rà' không mà cũng lắm nguyên tắc và công phu đến thế. Chắc lại phải học thêm nmap roài."
Tôi đáp:
"Em có vẻ bồn chồn với chuyện làm quen với những công cụ mới hay sao vậy Hưng? người ta viết hàng ngàn dòng code, xây dựng hàng trăm signature, viết manual sẵn. Em chỉ có việc đọc và dùng mà còn rên rỉ sao em? Kiểu này bắt đầu nguy rồi đó."
'cuti' đính chính lia lịa:
"Hông, hông có đâu anh. Em thức sáng đêm để quậy còn được mà. Ý em sau mỗi lần nói chuyện với anh là có thêm hàng loạt thông tin mới, cả đống công cụ mới để thử, để làm quen. Em cảm thấy có một phần sức ép nào đó để đuổi bắt với thông tin anh đưa ra thôi anh."
Tôi cười:
"Hì hì, vậy em còn muốn 'hack' không? Anh cũng cảm thấy điều đó nên mấy anh em mình 'đà khía' ít thường xuyên hơn là thế. Em không nên nghĩ và tự tạo sức ép cho mình là phải thông thạo, phải nắm vững các thông tin mới mẻ ngay lập tức. Từ từ, thong thả thôi em."
'docco' hỏi tiếp:
"Hồi nãy anh nói đến vấn đề 'ồn', ồn ở đây là những dấu hiệu mà hệ thống phát hiện phải không anh?"
Tôi đáp:
"Đúng rồi đó em. 'Ồn' ở đây chính là những thông tin được ghi nhận trong các log files của hệ thống hay các hệ thống phát hiện gần như 'real time' như IDS/IPS đó. Mỗi dạng thăm dò thường có tính chất đặc thù và những đặc thù đó được ghi nhận trên các hệ thống phòng thủ, còn gọi là 'signature'. Nếu admin của hệ thống ấy bất thình lình thấy có hàng loạt cú 'rà' trên hệ thống của mình thì coi như mục đích thăm dò và thâm nhập của ai đó bị hỏng. Nếu admin không nhận thấy những dấu hiệu này mà IDS/IPS nhận thấy thì tình hình cũng chẳng khác gì mấy. Không riêng gì nmap mà tất cả các software em dùng, cái nào cũng 'ồn' cả thôi. Chỉ có cái khác là em 'thấy' hay 'không thấy' được cái 'ồn' đó thôi . Để rà một máy con của một người đang duyệt web thì chẳng phải lo mấy đến cái 'ồn' cả vì họ hiếm khi 'thấy' được sự 'ồn' đó. Tuy nhiên, để rà và thăm dò một máy chủ, một mục tiêu đáng để thâm nhập hay đáng để bảo vệ thì mỗi chi tiết 'ồn' đều là dấu hiệu quan trọng."
'ccxx' thắc mắc:
"Để khỏi bị 'ồn', mình không cần thăm dò kỹ mà chỉ tấn công thẳng vào dịch vụ web thì sao anh?"
Tôi cười, đáp:
"Thì mình nắm phần thất bại nhiều hơn là thành công 'công chúa xinh đẹp' ạ."
'ccxx' phụng phịu:
"Ứ ừ, em hỏi thật mà anh cứ đùa hoài."
Tôi cười phá lên và tiếp tục:
"Á à, anh trả lời thật mà em cứ ngỡ anh đùa hoài. Mình tấn công thẳng vào dịch vụ web là tấn công thế nào em? Mình không nắm được nó mạnh, yếu chỗ nào thì mình chỉ 'đấm đá' kiểu 'bịt mắt' thôi thì có trúng trật vào đâu nào? Cái này cũng giống như trường hợp 'ping of death' anh nói hồi nãy thôi em. Nó cũng giống như muốn đục cánh cửa sắt của két tiền mà cứ dùng dùi đục bằng gỗ mà phang vào cửa sắt thì chừng nào thủng được cái tủ? "
'ccxx' giả lã:
"Hi hi, anh già vui tính ghê. Chắc em hỏi hơi ngớ ngẩn thật đa. Lần sau em sẽ uốn lưỡi 7 lần trước khi hỏi cho chắc ăn."
Tôi đáp:
"Không em, em cứ nói chuyện thoải mái. Có bất cứ ý nghĩ nào nảy ra trong đầu cứ phát biểu. Chuyện đúng, sai, ngớ ngẩn không quan trọng mà quan trọng ở chỗ em rút tỉa được những gì trước và sau khi đưa ra câu hỏi. Nếu em e dè quá thì cuộc đối thoại của mấy anh em mình sẽ 'khô' như rơm thôi."
'ccxx' trả lời:
"Dạ. Em cứ thế mà phang, anh chuẩn bị tinh thần đó nha."
'docco' xen vào:
"Không biết em nhận xét những cái này có đúng hông, anh xem thử nha. Ví dụ muốn khám phá các chi tiết thuộc về domain name của một host nào đó, mình có thể dùng một công cụ online để xem mà không cần tiếp xúc trực tiếp từ máy của mình đến DNS server của mục tiêu. Cái này gọi là thăm dò ở dạng 'passive' phải không anh?"
Tôi đáp:
"Đúng lắm. Nó hoàn toàn 'passive' bởi vì em chỉ 'query' thông tin một domain, một host nào đó trên một DNS database công cộng. Có thể DNS em đang query sẽ liên hệ với authoritative DNS server của mục tiêu em đang thăm dò để lấy thông tin, cũng có thể là không vì nó dùng thông tin có sẵn trong cache không chừng. Dù gì đi chăng nữa, đây vẫn là dạng 'passive' bởi vì admin cũng như hệ thống IDS của mục tiêu em muốn thăm dò đều không có cách gì biết được em đang thăm dò. Những thông tin này thường ở dạng tổng quát và dành cho công cộng. Nó cũng có ích để xác định một số điều. Tuy nhiên, để thăm dò DNS và hình thành cấu trúc mạng của mục tiêu, đôi khi em phải chuyển sang dạng thăm dò 'active'."
'docco' hỏi tiếp:
"Anh ví dụ một kiểu thăm dò DNS ở dạng 'active' được không anh?"
Tôi trả lời:
"Được chớ em. Thông thường, em dùng nslookup trên windows chẳng hạn, thì thế này:
C:>\> nslookup <server.domain.com>
Cách này query dùng default DNS server chính là DNS server nào em khai báo trên máy dùng để phân giải tên miền. DNS server này có thể là DNS riêng do em tạo ra hoặc DNS server do ISP cung cấp. Ở dạng đó, những điều được query cũng chỉ là những thông tin dành cho công cộng mà thôi (cái này còn tùy thuộc vào sự chặt chẽ của người thiết kế DNS, có những DNS chứa cả thông tin dàng cho công cộng lẫn thông tin dành riêng cho nội mạng và đây là điều nên tránh). Tuy nhiên, nếu em 'chịu khó' hơn một tí, thử như sau:
C:\> nslookup
> set type=ns
> domain.com
Server: [172.16.114.163]
Address: 172.16.114.163
domain.com nameserver = ns1.domain.com
domain.com nameserver = ns2.domain.com
ns1.domain.com internet address = 172.16.114.163
ns2.domain.com internet address = 172.17.124.174
> server ns1.domain.com
> ls -d domain.com
[[172.16.114.163]]
domain.com. SOA ns1.domain.com hostmaster.domain.com. (1098357511 16384 2048 1048576 2560)
domain.com. NS ns1.domain.com
domain.com. NS ns2.domain.com
domain.com. MX 0 mail.domain.com
www A 172.16.114.160
white A 172.16.114.161
mail A 172.16.114.162
ns1 A 172.16.114.163
ns2 A 172.17.124.174
domain.com. A 172.16.114.160
blue A 172.16.114.163
red A 172.17.124.174
domain.com. TXT "v=spf1 a mx ptr -all"
mail TXT "v=spf1 a -all"
domain.com. SOA ns1.domain.com hostmaster.domain.com. (1098357511 16384 2048 1048576 2560)
Có gì đặc biệt ở đây vậy em?"
'docco' ngần ngừ:
"Ùm... à.... hình như anh cố tình dùng chính DNS của chính mục tiêu để query phải không anh?"
Tôi đáp:
"Bravo! Đúng như thế, nó nằm ở đây:
> server ns1.domain.com
> ls -d domain.com
.
Em biết lý do tại sao không? Ngày nay, hầu hết các authoritative DNS đều không cho 'zone transfer' một cách rộng rãi nữa vì quá nguy hại. Tuy nhiên, vẫn có các DNS server cho phép những DNS server được 'tin cậy' thực hiện 'zone transfer'. Bởi thế, mình mới 'láu cá' bằng cách mượn tay DNS server được 'tin cậy' để query thông tin cho mình . Nên nhớ là có những DNS server (primary và secondary) hiện nay không còn cho phép thực hiện bước ở trên nữa vì họ không cho 'zone transfer' ngay cả giữa primary và secondary."
'cuti' thắc mắc:
"Query DNS có gì mà quan trọng đến thế hở anh? Nãy giờ em ráng theo dõi nhưng bắt đầu bị ù ù cạc cạc rồi đó. Có nhiều thông tin hoàn toàn mới mẻ đối với em cho nên tóm gọn lại, em không rõ tại sao phải thu thập những thông tin này và để có thể thu thập thông tin thì phải nắm bao nhiêu là kiến thức "
'ccxx' xen vào:
"Trong khi anh nói, em cũng thử và thấy quả thật mình có thể thâu thập khá nhiều thông tin qua DNS. Có khi query được, có khi không. Hình như mình có thể xác định một cách tổng quát có bao nhiêu servers trong mô hình mạng mình muốn thăm dò. Em chưa rõ bước kế tiếp thế nào nhưng em hình dung mình sẽ làm gì đó với những thông tin thu thập được. Có thể dùng để phác thảo một mô hình mạng chăng?"
Tôi cười, đáp:
"Công chúa nhận xét đúng lắm. Tất nhiên là mọi thông tin đều cần thiết cả, nếu không mình mất thời gian với chúng làm gì? Để hình thành mô hình mạng của mục tiêu mình muốn thăm dò, việc thăm dò DNS chỉ cung cấp một phần thông tin mà thôi. Em cần phải kết hợp với một số thông tin khác nữa. Cái này mình sẽ bàn sau. Anh lấy ví dụ đơn giản thế này nha. Giả sử em muốn tấn công một host X nhưng host này 'thủ' chặt quá. Thông thường thì em bó tay và bỏ cuộc. Tuy nhiên, nếu em thăm dò rộng ra (bằng cách hình thành mô hình mạng) thì thấy rằng host X nằm trong một nhóm host khác và một vài host ấy có thể thâm nhập được. Nếu thâm nhập được một trong các host này thì cơ hội 'nhảy' sang host X thành công cao hơn.
Cho dù em không thể thâm nhập bất cứ host nào đi chăng nữa nhưng qua thông tin dò xét và thu thập được trong quá trình recconnaissance, em có thể đi đến kết luận là nên tiếp tục hay nên bỏ cuộc (để đỡ tốn thời gian). Nếu thấy mô hình mạng chặt chẽ quá, thấy có firewall vững vàng, cách tốt nhất là bỏ cuộc để đỡ mất thời gian. Thật ra, nếu đã thông thạo thì việc dò tìm thông tin xuyên qua DNS không mất quá nhiều thời gian đâu. Đây chỉ là một bước rất nhỏ trong quá trình thăm dò. Vấn đề mình bàn ở đây là để nhấn mạnh một điều quan trọng: tìm thông tin có rất nhiều cách, cách nào nhanh nhất, có thông tin cụ thể nhất thì đó là cách thích hợp nhất."
'docco' cảm thán:
"Không ngờ bên trong recconnaissance đã có những điều lý thú đến như thế. Em định hỏi thêm anh một số chi tiết về kết quả lấy được ở trên nhưng chợt nhớ ask me why, don't ask me what nên em đã ghi chú một loạt thông tin mà em cần phải tìm hiểu chi tiết sau. Cũng như Hưng, em bắt đầu thấy lùng bùng rồi đó anh. Như anh nói, vậy là recconnaissance cũng sẽ dính với chuyện dò dẫm cả firewall luôn sao anh? và đối với người phòng thủ thì nên làm thế nào? Về việc anh đề cập tới host X ở trên, hình như anh muốn nói đến khía cạnh kiện toàn bảo mật?"
Tôi trả lời:
"Chuyện dò dẫm firewall là chuyện không thể thiếu nếu như firewall nằm trên đường thâm nhập rồi đó em. Thong thả rồi mình sẽ bàn các chi tiết này sau, không thì em càng lùng bùng nữa. Chuyện phòng thủ thì mình cũng sẽ bàn sau khi em đã 'thông' những chi tiết mình vừa 'đà khía'. Nên nhớ rằng, 'thủ' ở đây là thực sự phòng thủ chớ không phải là những kỹ thuật nho nhỏ dùng để dấu footprint không thôi nha. Mình sẽ đào sâu từ từ những chuyện này (nếu bọn em còn hứng thú )."
'cuti' lên tiếng ngay lập tức:
"Làm sao mà không còn hứng thú được anh? Những thông tin này là tổng hợp của bao nhiêu điều lý thú. Chắc em sẽ không bao giờ thâm nhập ai nhưng những kiến thức này chắc sẽ ích lợi trong công việc về sau. Anh đừng lo tụi em hết hứng thú "
'docco' cũng chêm thêm:
"Hay là anh .... nản thì có. Nói chuyện với bọn em cái gì anh cũng phải giải thích. Gặp em, chắc em nản từ lâu rồi."
Tôi đáp:
"Hì hì, nản hả? có gì mà nản em? Thỉnh thoảng vào 'đà khía' thế này vui mà. Thôi, anh phải logoff đây. Ngồi dính một chỗ lâu quá rồi. Anh vẫn còn ở nhà vài ngày tới, trưa trưa anh sẽ vào check mail mỗi ngày, đứa nào muốn 'đà khía' thì offline message cho anh một cái ha."
'ccxx' cười, pha trò:
"Í cha, anh già rút... đẹp thiệt à nha. Ảnh rào câu áp chót, chuyển qua câu chót là bye bye liền . Mai em cũng rảnh á, em sẽ online chờ anh."
'cuti' hùa theo:
"Em cũng vậy."
'docco' thận trọng:
"Nếu không có gì đột xuất, em cũng sẽ online luôn."
Tôi đáp:
"Ừa, cũng khoảng giờ này hoặc sớm hơn vào ngày mai hả? Chào mấy đứa."
26/9/2005
<còn tiếp>
Những cuộc đối thoại với rookie - Phần 8
11. Information? What the...
Suốt vài tuần qua tôi quá bận rộn nên liên lạc rất qua loa với bộ ba Hưng, Khoa và Duy. Hình như các cậu cũng nhận ra được điều này nên offline messages và e-mail từ bộ ba này ít hẳn. Cũng có thể các cậu quá bận rộn nên không còn thời gian để hỏi han nữa.
Chiều nay rảnh rang, tôi đăng nhập vào YIM để xem offline messages và không ngờ bộ ba Hưng, Khoa, Duy đang online. Tôi chào 'cuti':
"Hello Hưng, khoẻ hông em? Sao không học hành gì mà cứ 'trực' online hoài vậy?"
'cuti' trả lời tôi bằng một 'conference invitation':
"Hello anh già. Anh rảnh hông? Vào đây đi. Tụi em muốn hỏi vài chuyện được hông anh?"
Tôi chậc lưỡi, ngẫm nghĩ không biết mấy ông tướng này muốn hỏi gì. Hơn nữa tôi đang ở sở, vào YIM không tiện lắm. Thế nhưng tôi cũng tiếp nhận lời mời và mở đầu:
"Được rồi, anh vào vài phút rồi phải dzọt vì anh đang ở sở đó nha!"
'haothu' chào và nhận định:
"Chào anh, lâu ngày quá anh. Em thấy anh lúc nào cũng bận rộn vậy? Ngồi chơi với bọn em một tí thôi mà."
Tôi đáp:
"Ừa, anh thì lúc nào cũng bận rộn. Anh hiện đang ở sở nên vào YIM không tiện lắm. Nếu anh đang ở nhà thì dễ rồi. Mấy đứa có chuyện gì cần thiết không?"
'cuti' nhanh nhảu:
"Dạ cũng không có gì. Bọn em vừa thi xong nên rảnh rang hơn trước, định tiếp tục 'làm phiền' anh đây ."
'docco' cẩn thận:
"Em thấy mớ khái niệm và dẫn giải của anh trong những lần trước đây còn quá sức nhiều thứ để bọn em thử nghiệm và lãnh hội. Em không biết Hưng và Duy nghĩ sao chớ riêng em thì em cảm thấy như thế. Em sợ bị... 'bội thực' nếu không 'tiêu hoá' kịp nên có lẽ em sẽ không hỏi nhiều đâu."
Tôi cười đáp:
"Em nói đúng đó. Thông tin xung quanh mình nhiều lắm nhưng cái quan trọng là dung nạp nó như thế nào. Có những điểm mình cần phải hiểu cặn kẽ, có những điểm mình chỉ cần tiếp nhận để tiếp tục khai mở. Tuy nhiên, nếu một lúc nào đó cảm thấy có cảm giác muốn 'bội thực' thì nên chậm lại và dành thời gian để tháo gỡ những khúc mắc trước khi đi tiếp."
Cả ba dường như đang trầm ngâm. Hồi lâu, 'cuti' lên tiếng:
"Em thấy thằng Duy nói đúng thật và anh ủng hộ nhận xét của nó là hoàn toàn chính xác. Cũng may là bọn em có điều kiện học hành căn cơ ở trường. Cho nên khi nhận ra những lổ hổng của chính mình trong khi trao đổi với anh, bọn em có thể 'lấp lổ' không đến nỗi cực nhọc. Điều em thấy rõ là chương trình giáo dục của nước mình có những điểm cần cải thiện. Em thấy thầy cô giáo ít chịu đào sâu hoặc giới thiệu những kiến thức, thông tin mới mẻ mà cứ theo cái giáo trình cũ rích mà lặp đi, lặp lại."
Tôi thắc mắc:
"Làm sao em biết được giáo trình em đang học cũ rích vậy? và nếu chương trình giáo dục của nước mình cần cải thiện thì cần làm những gì?"
'haothu' Khoa xen vào:
"Hì hì, anh không biết đó thôi. Em dám chắc là anh không có giáo trình của trường em trong tay nên anh không rõ nó 'cũ rích' đến cỡ nào. Bọn em thì có thể truy cập Internet nên mày mò, lục lạo trên Internet, vào các trường đại học lớn trên thế giới thì thấy giáo trình của họ 'nặng' và mới hơn mình nhiều. Em chẳng thấy có mấy nước tân tiến còn dạy Pascal nữa. Trong khi đó ở VN mình, cứ chui đầu vào lập trình là dính ngay Pascal. Học mòn ghế vẫn cứ mấy cái chương trình 'đồ chơi' viết bằng Pascal chán như con gián. Lên một chút thì học VB. Ban đầu em còn thấy thích, sau đó mò vào các diễn đàn 'chuyên' về lập trình thì thấy bà con choảng nhau chí choé về VB. Em thấy phe chống cũng có lý vì học VB là học chương trình viết Visual Basic của Microsoft chớ chẳng phải hoàn toàn là học ngôn ngữ Basic. Học sinh học như thế, khi bị đẩy đến chỗ phải viết chương trình dùng ngôn ngữ Basic mà không có công cụ VB thì... bó tay. Còn khái niệm software engineering thì chẳng mấy ai đề cập đến. Cho nên khi thằng Duy chuyển cho em nội dung nó chat với anh lần trước, em thấy tiếc là đã vắng mặt "
Tôi đáp:
"Ùm... quả thật là anh không nắm được tình hình ở VN cho lắm. Anh có sinh hoạt trên một diễn đàn khác thì thấy có rất ít người quan tâm hơn đến những ngôn ngữ lập trình mới và quan tâm sâu đến software engineering. Ngoài ra, phần lớn tình hình quả có những điểm phản ảnh điều em vừa nhận xét."
'cuti' Hưng không kém phần khích động:
"Đó chỉ mới ở phương diện lập trình thôi đó anh. Các phương diện khác như networking, bảo mật thì rất sơ sài. Networking thì gần như là Microsoft Networking chớ chẳng phải là networking tổng quát. Còn bảo mật thì hầu như em chưa thấy ở trường dạy gì hết. Bởi vậy khi bắt đầu lò dò tham gia các diễn đàn, em thấy mình giống y như trong bụi nhảy ra vì có quá sức nhiều thứ mình chưa bao giờ nghe tới. Em nghe mấy thằng bạn đi học bên Sing, bên Châu Âu... bảo là bọn nó có nguyên một môn về security và môn này có nhiều phần nhỏ. Học xanh mặt luôn. Em không biết chừng nào nước mình mới đưa những thứ này vào giáo trình nữa. Còn vào diễn đàn chuyên bảo mật thì quanh đi quẩn lại chỉ toàn là những thứ đụng tới web, tới yahoo, chán ngấy đến cổ "
Tôi cười và nhận xét:
"Này, hình như bọn em kêu anh vào đây để 'tố khổ' chuyện giáo trình hay sao đó . Kêu với ai chớ kêu với anh thì cũng như 'nước đổ đầu vịt' thôi bởi vì anh đâu có làm gì được đâu nào. Anh nghĩ bọn em và các sinh viên nói chung nên làm một việc gì đó tích cực hơn cho vấn đề này. Ví dụ, bọn em ngồi lại với nhau và phân tích cặn kẽ ưu, nhược điểm của giáo trình hiện tại. Đưa ra các đề nghị thay đổi và lý do cụ thể để bảo vệ các đề nghị này. Tất nhiên mọi thứ phải trên giấy bút đàng hoàng, câu cú, trình bày cho tươm tất rồi trình lên ông trưởng khoa thì hoạ may."
'docco' Duy gởi một biểu tượng 'lè lưỡi' tỏ ý e ngại rồi nói:
"Trời, anh đúng là lạc hậu quá rồi. Chắc anh ở nước ngoài lâu quá nên quên hết chuyện nước mình. Em thấy chuyện này cực kỳ khó thực hiện. Thứ nhất, bọn em không đủ sức hình thành một bản phân tích cho ngon lành để trình cho ông trưởng khoa. Thứ nhì, em không dám chắc ông trưởng khoa có buồn tiếp nhận bản phân tích này hay không. Thứ ba, cho dù ông ta có tiếp nhận đi chăng nữa, em cũng không dám tin là ông ấy làm gì đó với đề nghị này hay nó bị... chìm vào quên lãng."
Tôi gật gù rồi đáp:
"Hèm... em đưa ra khó khăn, anh đề nghị hướng giải quyết nhưng hướng này xem ra không được hả? Anh chẳng biết phải làm gì hơn. Anh không thể nhận xét hay ý kiến nhiều vì chưa nắm rõ sự thể, chưa biết cái giáo trình em nói có nội dung như thế nào. Điều anh có thể đề nghị là nên làm một việc gì cụ thể và tích cực thì mới giải quyết được vấn đề. Nhưng sao tự nhiên lại 'tố khổ' vậy cà?"
'cuti' Hưng nhanh nhảu:
"Không phải tố khổ đâu anh. Em muốn đưa chuyện này ra chỉ để anh thấy rằng thực tế bọn em phải đối diện nhiều hạn chế lắm. Riêng em thì em chỉ mong là anh đừng nghĩ rằng bọn em lười nhác nên chẳng thu hoạch được bao nhiêu trong chuyện học tập bởi vì lắm khi em hỏi anh những điều... ngớ ngẩn."
Tôi đáp:
"Hì hì, hoá ra là muốn... phân bua đây. Có bao giờ em thấy anh phát biểu hay anh có thái độ gì chứng tỏ rằng anh nghĩ em lười nhác chưa? Em an tâm đi. Cứ thử chiêm nghiệm về mức độ trao đổi của anh em mình những lần đầu, lần này và những lần về sau, em sẽ thấy có những cái khác, có những cái biến thiên. Bởi vì không những chuyện kiến thức mà sự thông hiểu ý kiến và suy nghĩ của nhau làm cho việc trao đổi trở nên dễ dàng và thông suốt hơn nhiều. Nếu em quả thật lười biếng thì anh sẽ 'quạt' thẳng tay liền, đừng lo . Vậy bọn em cần anh vào đây có chuyện gì gấp không?"
'haothu' Khoa lên tiếng:
"Dạ không có gì gấp đâu anh. Phần em thì em chỉ thấy càng lúc càng lùng bùng sau mỗi lần xem lại nội dung trò chuyện của mấy anh em mình. Em đang cố gắng ghép nối những mẩu chuyện, những thông tin trong nội dung trò chuyện này lại với nhau để hình thành một khối thông tin liền lạc nhưng em thấy khó quá . Em định hỏi thêm anh một số điểm, được không anh?"
Tôi trả lời:
"Được chớ em. Tuy nhiên không phải ngay bây giờ bởi vì anh đang ở sở, anh phải logoff đây. Tối nay về nhà, mấy anh em mình nói chuyện tiếp nếu bọn em rảnh. Hay em thấy khi nào thì tiện?"
'cuti' Hưng liếng thoán:
"Dễ quá mà anh. Bọn em vừa thi xong, thời gian không là vấn đề. Chiều nay em sẽ online canh chừng anh lên á."
'docco' Duy diễu:
"Còn 'ẻm' để đâu mà lên ngồi canh chừng vậy pa? Nói lên là phải lên đó nha."
Tôi kết thúc:
"Thôi, anh phải dông đây. Có gì chiều tối gặp lại." và tôi logoff.
---------------------
Cơm nước xong, tôi thong thả log vào YIM. Quả thật ba 'trự' Hưng, Khoa và Duy đang 'canh chừng'. Tôi chào và chọc quê 'cuti':
"Hông bận lo 'ẻm' hay sao mà lên đây 'canh' thật vậy em?"
'cuti' gởi tôi conference invitation kèm theo thông điệp:
"Ái chà, thằng khứa Duy khai với anh hết rồi phải hông?"
Tôi tiếp nhận lời mời và kèm theo câu trả lời:
"Khai gì em? khai vụ em đi hóng mát với 'ẻm' đó hả?"
'haothu' và 'docco' gởi hai thông điệp gần như cùng một lúc, cùng chế diễu 'cuti':
"Thằng khỉ Hưng này cái gì cũng được, chỉ có chuyện 'ghệ' là dấu dấu diếm diếm như mèo dấu..."
"Trời, có gì mà dấu hả pa? 'ẻm' chịu đi chơi thì phải vỗ ngực tự hào chớ việc gì phải ngại?"
Tôi xen vào:
"Thôi, 'cuti' không thích 'bàn' chuyện này thì tha cho nó đi mấy đứa. Chừng nào nó muốn 'thổ lộ tinh tầm' thì tự nhiên nó sẽ... phun ra có... vòi thôi ."
'haothu' không tha, chêm thêm:
"Em biết thằng khỉ Hưng quá rõ mà anh. Em học với nó từ cấp I lên, bây giờ nó đang nghĩ trong đầu em cũng biết nữa mà. Em chỉ chọc quê cho vui tí thôi chớ thằng này lịt lịt mà xịt ra khói đó."
Tôi cười và lảng sang chuyện khác:
"OK, hồi chiều em nói là em có vài thắc mắc gì đó Khoa, em nói đi."
'haothu' ngập ngừng:
"Chà.... hông biết tự nhiên sao em quên tuốt luốt là mình muốn nói gì nữa. Anh chờ em một tí để em 'restart' lại con CPU trong não của em cái đã."
Chuyển hướng sang 'cuti' để 'haothu' có thời gian sắp xếp lại những điều mình muốn nói, Tôi đáp:
"Thong thả thôi em. Còn 'cuti' có nhận xét gì về nội dung Duy và anh nói chuyện lần trước không?"
'cuti' nhanh nhẩu:
"Thì... đã chớ sao anh? nhưng chắc không đã bằng nói chuyện 'trực thoại' rồi đó. Em chỉ có cảm giác là những điều mấy anh em mình bàn càng ngày càng rộng ra chớ không phải càng ngày càng đi vào chi tiết. Em đoán rằng anh muốn chia xẻ những khái niệm quan trọng và cần thiết để tiếp cận vấn đề. Tuy nhiên, thực tình mà nói thì em thấy rất khó liên hệ nó đến môi trường thực tế. Có lẽ tụi em chưa đi làm, chưa có nhiều kinh nghiệm nên thấy những khái niệm anh đưa ra nó lạ lẫm quá."
'haothu' reo lên:
"Trời, thằng Hưng nói sao đúng ý em vậy? Em cũng muốn nói với anh như thế. Em thấy những khái niệm về tính liền lạc, về sự quan trọng của giềng mối, dẫn đến chuyện nhìn vấn đề từ nhiều phía, rồi khái niệm và kỹ năng chuẩn bị trước khi thực hiện ý định.... mà anh đưa ra đều hết sức lý thú. Tuy nhiên, em ráng 'apply' vào trong thực tế em đang đối chọi thì chẳng biết phải bắt đầu từ đâu cả. "
Tôi trầm ngâm vài giây rồi hỏi:
"Em cho anh một ví dụ thực tế mà em đang đối chọi xem?"
'haothu' đáp:
"Dạ ví dụ như ở trường ra bài lập trình chẳng hạn. Yêu cầu dùng một ngôn ngữ lập trình nào đó để tính ngày, giờ, khoảng cách, chuỗi số, biến thiên.... Em thấy những thứ này chỉ cần hình thành một cái thuật toán nào đó rồi xem cú pháp ngôn ngữ làm thế nào là viết thôi. Em cố hình dung làm sao nhận định giềng mối của yêu cầu đến phần tạo thuật toán rồi đến chuyện tìm hiểu cú pháp. Và rồi, nhìn từ nhiều phía trong hoàn cảnh này là nhìn thế nào anh? Còn chuẩn bị kế hoạch thì tất nhiên là phải chuẩn bị rồi đó nhưng chẳng lẽ em phải viết một bản kế hoạch trên giấy?"
Tôi cười đáp:
"Anh nghĩ em hơi bị... máy móc rồi. Những khái niệm kia nên ứng dụng một cách linh động, tùy hoàn cảnh, tùy mức độ lớn nhỏ của công việc. Mình không thể áp dụng mọi thứ một cách cứng nhắc được.
Nói về mặt giềng mối cho yêu cầu cụ thể ở trên với việc hình thành thuật toán và cú pháp của ngôn ngữ lập trình thì anh nghĩ rằng em khai triển nó đúng trình tự và logic rồi. Giềng mối giữa yêu cầu và thuật toán quá rõ ràng và hiển nhiên: phải hiểu được và hiểu đúng yêu cầu thì mới hình thành đúng thuật toán. Đi xa hơn nữa em có thể tự chất vấn mình để xem thuật toán mình vừa hình thành có tối ưu chưa. Sau khi hình thành kết quả cuối cùng cho thuật toán, mang nó vào việc coding chỉ là một bước ứng dụng. Thuật toán của em càng hay, càng súc tích, càng vững thì tự nhiên bước coding trở nên đơn giản và đẹp thôi. Theo anh đây là cái giềng mối hiển nhiên.
Nói về chuyện 'nhìn nhiều phía' thì có vẻ hơi trừu tượng hơn mặt 'giềng mối' một tí. Tuy nhiên, ở mức độ nào đó em vẫn có thể 'nhìn' nó ở góc độ khác nhau. Ví dụ em tự xét xem giải thuật được đặt ra với mục đích là gì? em muốn lấy kết quả cuối cùng mà chương trình trả về, hay em muốn thấy nó giải quyết vấn đề nhanh chậm, hiệu xuất ra sao trong cả một khối ứng dụng nào đó. Giả sử chương trình em viết sẽ được một người dùng và chỉ sử dụng những giá trị nhập đơn giản, đúng tiêu chuẩn thì sao? nếu 100 người cùng dùng và họ đòi hỏi giá trị nhập phức tạp hơn, đa dạng hơn thì sao? Đó là chưa kể em cần nhìn từ góc độ người dùng để hình thành chương trình của mình vững vàng hơn.
Riêng chuyện 'hình thành kế hoạch' thì anh nghĩ thế này. Đây là một thói quen và lối khai triển của mỗi cá nhân. Nếu em có thói quen và khả năng hình thành kế hoạch trong đầu một cách rành mạch mà không cần giấy bút thì không việc gì phải dùng giấy bút. Trường hợp này thật ra chỉ khả thi cho những công việc có tầm cỡ nhỏ và đơn giản. Một khi em phải tiếp diện với một công trình lớn, phân tích và hình thành kế hoạch trên giấy bút không những giúp em nhận định vấn đề một cách chính xác và chi tiết hơn, nó còn là một phương tiện lưu trữ bởi vì dăm ba ngày, một vài tháng em sẽ quên hết các chi tiết. Nếu em muốn quay lại (vì lý do nào đó) thì em vẫn còn thông tin lưu trữ. Ở khuôn khổ bài tập ở trường, có lẽ em chưa thấy sự quan trọng của việc hình thành kế hoạch (mặc dù ở mức độ nào đó em vẫn phải hình thành kế hoạch trước khi thực hiện) nhưng chắc chắc em sẽ thấy nó quan trọng như thế nào trên thực tế công việc. Cho mục đích hoàn tất bài tập, một trang nhăng nhít những chọn lựa, sửa đổi thuật toán và dăm ba dòng mã giả (psuedo code) trước khi em bắt tay vào viết, theo anh đó chính là 'hình thành kế hoạch' rồi ."
'haothu' Khoa hỏi tiếp:
"Anh cho em hỏi chi tiết này nha? anh nói Đó là chưa kể em cần nhìn từ góc độ người dùng để hình thành chương trình của mình vững vàng hơn là sao anh?"
Tôi đáp:
"Ừa, anh cũng đoán nếu như em thực sự quan tâm đến kết quả em tạo ra, em sẽ thắc mắc khía cạnh này. Em nghĩ thế nào về câu nói ấy vậy?"
'haothu' Khoa có vẻ ngập ngừng:
"Dạ, em nghĩ... à... ùm... mình viết chương trình xong rồi mình dùng nó để thử nghiệm thì mình đã tự đặt mình vào góc độ người dùng rồi phải không anh? Em nghĩ phải có lý do gì khác anh mới đề cập chi tiết này. Nếu nó chỉ đơn giản như thế thì anh nêu ra làm chi phải không ạ?"
Tôi cười đáp:
"Đúng vậy, em nhận xét đúng lắm. "Nhìn từ khía cạnh người dùng" tất nhiên sẽ liên quan đến chuyện dùng chương trình này. Tuy nhiên, nhìn như thế nào mới là quan trọng. Khi em viết một chương trình hay tạo ra một quy định nào đó, em thường bị sa vào cõi chủ quan. Có nghĩa là em giả định mọi người cũng nghĩ như em. Ví dụ, em biết rõ chương trình của em chỉ tiếp nhận số nguyên chẳng hạn, khi thử nghiệm hiển nhiên em chỉ dùng các con số tròn trịa để dùng. Bởi thế, kết quả em nhận được luôn luôn chính xác. Tại sao em lại dùng những con số 'tròn trịa' để thử nghiệm? đây là vấn đề tâm lý mà thôi, trí não con người làm việc rất kỳ lạ . Nếu người dùng bình thường lỡ tay gõ vào một số thực chẳng hạn, chuyện gì xảy ra? Hoặc họ lỡ tay gõ nhầm một dấu chấm, dấu phẩy trong phần INPUT thì chuyện gì xảy ra? Tất nhiên là chương trình sẽ có sự cố, phải không em?"
'cuti' Hưng rú lên:
"Ái chà, hay thật. Nếu là em thì em cũng chẳng nghĩ đến chuyện người dùng sẽ gõ những gì khác ngoài các con số thực. Đúng là trí não con người kỳ lạ thật. Đây có phải là 'kinh nghiệm chiến trường' không anh?"
Tôi đáp:
"Ừa, 'kinh nghiệm chiến trường' đóng góp một phần nào đó nhưng theo anh, 'kế hoạch chuẩn bị' chu đáo giúp loại bỏ các sự cố này. Vậy, nhìn từ phương diện người dùng, em nghĩ sao nếu như em 'lỡ tay' gõ một giá trị gì đó và làm cả chương trình bị... treo?"
'haothu' cười và trả lời:
"Dạ, thì em sẽ nghĩ rằng chương trình đó... chuối chớ sao anh? "
Tôi nói tiếp:
"Nếu thế thì mình nên làm gì để cho nó không... chuối nữa?"
'cuti' liếng thoắng:
"Mình mở rộng để chương trình ấy tiếp nhận thêm số thực?"
'docco' Duy chậm rãi:
"Em nghĩ mình cần dùng cơ chế 'error handling' nào đó. Đưa vào các cụm điều kiện cách để thẩm định xem giá trị INPUT có thoả mãn yêu cầu hay không trước khi xử lý."
Tôi đáp:
"Ý kiến của em hay lắm đó Duy. Liệu mình mở rộng ra để tiếp nhận thêm số thực có đáp ứng chính xác yêu cầu của đề bài hay không Hưng? Đó là chưa kể trường hợp người dùng 'lỡ tay' gõ vào một ký tự nào đó bất hợp lệ. Anh thấy một điểm lý thú là mấy đứa nghiên về hướng tạo giải pháp cấp thời hơn là nhìn vấn đề ở bình diện tổng quát ."
'cuti' chống chế:
"Em nghĩ mở rộng cũng hay mà anh. Chắc em suy nghĩ chưa kỹ hay sao đó."
Tôi trả lời:
"Ừa, có lẽ em chưa suy nghĩ kỹ không chừng . Đà khía chi tiết này là vì anh muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị kế hoạch đó thôi. Nếu chuẩn bị kế hoạch kỹ thì em có dịp liệt kê ra hầu hết các tình huống và giải pháp cho mỗi tình huống hơn là nảy ra một ý kiến nhất thời nào đó."
Tôi tiếp tục khơi mào:
Vậy đứng trên phương diện bảo mật, sự nguy hiểm của việc thiếu xác thực giá trị nhập sẽ là gì?"
'haothu' xuýt xoa:
"Ái chà, em thấy làm gì thì làm chớ software mình viết mà chính nó bị treo hay nó làm treo máy thì thật là xấu hổ. Nếu nói về mặt bảo mật thì rõ ràng sự cố này phạm lỗi bảo mật rồi."
Tôi đáp:
"Đúng như vậy đó Khoa. Bất cứ sự cố ý hay vô tình làm software bị crash trong môi trường một hoặc nhiều người dùng đều có thể xem là bị phạm lỗi bảo mật (vì software thiếu an toàn). Khía cạnh bảo mật nằm ở chỗ tình trạng dịch vụ bị treo hoặc không còn tồn tại để cung cấp cho người dùng."
'docco' reo lên:
"A, em liên tưởng đến những trường hợp thâm nhập trên web mà em có đọc qua nhiều nơi. Có phải ý anh là việc input validation không vững chắc thì sẽ dẫn tới hiệu quả thiếu bảo mật?"
Tôi cười và đáp lời 'docco':
"Em nhận xét đúng lắm. Một HTML form hay bất cứ một phương tiện nào tiếp nhận dữ liệu nhập đều nên có cơ chế input validation. Thiếu cơ chế này, dữ liệu nhập có thể chứa những thứ bất hợp lệ (đối với chương trình ứng dụng) và sẽ tạo hậu quả lớn nhỏ, khác nhau, tùy theo hoàn cảnh. Không những 'input validation' hết sức quan trọng mà cơ chế 'error handling' cũng vậy. Một lập trình viên giỏi và cẩn thận thường đi xuyên qua bước 'chuẩn bị kế hoạch' để tạo nên các trường hợp cho 'error handling'. Cơ chế này càng tỉ mỉ thì cơ hội dẫn đến những biến cố tiêu cực và những thông tin nguy hại xảy ra càng ít."
'cuti' Hưng nhận xét:
"Hì hì, từ một bài tập lập trình mà anh dẫn đến cả chuyện thiết kế phần mềm lẫn khía cạnh bảo mật của nó được. Phải nói là em phục anh đó. Em nghĩ cái bài tập đó chỉ có tụi em dùng thôi, ông thầy chấm xong là vĩnh viễn chẳng bao giờ đụng tới mấy cái software 'đồ chơi' đó nữa anh ơi."
Tôi cười, đáp:
"Hì hì, bởi thế ngay từ đầu anh đã nói là mình phải uyển chuyển, phải linh động trong khi ứng dụng một hoặc nhiều nguyên tắc / khái niệm cho việc gì đó. Không nên cứng nhắc không thì hoá ra trì trệ và thiếu ứng hiệu. Chuyện anh mở rộng ở đây chỉ là một số khía cạnh thường thấy trong khi đi học cũng như trong lúc đi làm thôi. Đó là những 'kinh nghiệm xương máu' anh muốn chia xẻ để em khỏi dẫm lại những bước anh đã dẫm . Có thể em chưa liên tưởng những điểm trên rõ ràng ngay lúc này nhưng anh hy vọng một ngày không xa em sẽ thấy điều anh đặt ra ở đây nó 'thật' và 'thường gặp' đến mức nào. Tạo một chương trình nhỏ bé, đơn giản có thể khó thấy được tầm quan trọng của việc 'chuẩn bị kế hoạch' và chuyện 'error handling' hay 'input validating'. Tuy nhiên, nắm bắt được tầm quan trọng của các khái niệm này ngay lúc này thì sẽ đỡ vất vả hơn khi đụng phải những thứ to lớn hơn."
'docco' lên tiếng:
"Em vẫn thấy những chuyện này quá gần với lãnh vực software engineering hơn là bảo mật anh à. Có lẽ em vẫn chưa hình dung được một chuyên viên bảo mật thật sự phải làm những gì. Cũng có thể những điều em nghe thấy đã tạo ra cho em một tiêu chuẩn nào đó về trách nhiệm của một chuyên viên bảo mật và tiêu chuẩn này hơi... khác những điều anh đưa ra."
Tôi đáp:
"Em có nghe câu ngạn ngữ tiếng Anh: the first impression lasts chưa? Ấn tượng đầu tiên đóng vai trò rất quan trọng. Những điều em nghe thấy và đã tiếp nhận trước đây thường trở thành một thứ tiêu chuẩn của em. Anh thấy việc tiếp nhận một điều hoàn toàn mới dễ hơn là vứt bỏ 'tiêu chuẩn' cũ để tiếp nhận 'tiêu chuẩn' mới. Điều mình có thể rút ra ở đây là một chuyên viên bảo mật kinh nghiệm, một tay thâm nhập sừng sỏ và một lập trình viên dày dặn đều có chung một điểm: họ đều có khả năng chuẩn bị kế hoạch, có khả năng phân tích và thẩm định vấn đề. Còn lý do tại sao việc 'chuẩn bị kế hoạch' cẩn thận là việc cần thiết thì anh đã phân tích lần trước rồi.
Trong giới hạn bài tập ở trường mà Khoa đưa ra ở đây thì anh dám chắc một điều: em đạt kết quả cao hơn nếu em 'chuẩn bị kế hoạch' kỹ lưỡng; em đạt kết quả thấp hơn nếu em bắt tay vào thực hiện liền mà không chuẩn bị hoặc ít chuẩn bị.
Trên bình diện bảo mật, nhiều người cho rằng viết software thế nào thì viết, miễn sao nó chạy là tốt. Muốn bảo vệ hệ thống thì chỉ cài firewall, gắn những thiết bị bảo mật vào là đâu vào đó. Đây là một cách nhìn phiến diện. Nếu em quan tâm đến bảo mật và thâm nhập thì đây là một chi tiết quan trọng đó. Firewall chỉ cản không cho phép truy cập các dịch vụ bị 'cấm' và ở mức độ nào đó, nó cản một số trường hợp thâm nhập điển hình. Không có firewall nào có thể cản lọc mọi hình thức đăng nhập dữ liệu (vô tình hoặc cố ý) có thể gây ra vấn đề hư hoại cho hệ thống cả."
'cuti' phát biểu:
"Em công nhận anh nói rất có lý. Chắc bọn em phải ứng dụng thử xem sao. Hình như anh có vẻ chú trọng đến 'thái độ' tiếp cận và khai triển vấn đề hơn là chi tiết khai triển cụ thể như thế nào phải không anh?"
Tôi đáp:
"Chà, hôm nay 'cuti' nhận xét tinh tế lắm. Đúng như thế. Chi tiết khai triển thế nào thì chỉ cần có thời gian và thông tin thu thập được là khai triển được. Tuy nhiên, 'thái độ' thì chỉ có thể xác định đúng một lần ngay từ đầu mà thôi. Nếu tiếp cận và khai triển với thái độ không đúng mức thì cho dù có bao nhiêu cách khai triển (có sẵn) cũng có thể dẫn đến kết quả không hoàn toàn như ý."
'cuti' khoái chí:
"Dạ, không ít thì nhiều cũng thu thập được gì đó chớ anh? "
'docco' Duy hỏi tiếp:
"Bây giờ em hỏi những việc gì cần chuẩn bị cho kỹ thuật "reconnaissance" được không anh? Hồi nãy anh có đề cập đến chuyện chuyên viên bảo mật, người thâm nhập và lập trình viên giỏi đều có khả năng chuẩn bị kế hoạch. Vậy trong việc dò tìm thông tin của một hệ thống đòi hỏi phải chuẩn bị những gì vậy anh?"
Tôi cười đáp:
"Hà hà, em thấy 'ngứa ngáy' với 'reconnaissance' hả? Rồi, thì mình bàn thử. Hãy nhìn 'reconnaissance' như một công tác và đã là một công tác thì nó phải có nhu cầu cụ thể. Em còn nhớ chuyện 'nhu cầu cụ thể' mà mình đã đà khía trước đây hông?"
'docco' đáp:
"Dạ nhớ chớ anh. Anh muốn em trả lời nhu cầu cụ thể của em cho việc 'reconnaissance' là gì hả?"
Tôi đáp:
"Ừa, phải có nhu cầu cụ thể thì mình mới khai triển được chớ em "
'docco' trả lời:
"Em nghĩ 'reconnaissance' là tìm hiểu xem hệ thống mình muốn thâm nhập có những dịch vụ gì, nó chạy trên môi trường nào, nó thuộc mô hình mạng ra sao, có những điểm mạnh yếu gì... để giúp mình hình thành phương án thâm nhập (hay bảo vệ) cho sâu sát. Đó là những điểm em 'gặt hái' được từ những lần mấy anh em mình nói chuyện,"
Tôi cười và khơi mào thêm:
"Vậy, nhu cầu cụ thể là biết rõ mục tiêu để tìm cách thâm nhập nó phải không? Bây giờ để hình thành kế hoạch cụ thể, mình sẽ thăm dò cái gì trước? cái gì sau? làm sao mình xác định được những thông tin mình tìm kiếm là xác thực? những phương tiện nào mình sẽ dùng để thăm dò?"
'cuti' xen vào:
"Ái chà, nãy giờ ngẫm nghĩ em mới thấy những gì anh em mình đà khía từ trước đến giờ đều có liên quan mật thiết với nhau. Công nhận độc thật.. độc thật."
'haothu' thắc mắc:
"Pa lại lảm nhảm gì nữa đó pa?"
'cuti' giải thích:
"Nè nè, đầu tiên mình bàn chuyện 'hack' là gì, sau đó mình bàn đến chuyện muốn 'thâm nhập' phải biết rõ cái mình muốn 'thâm nhập'. Kế tiếp mình đào xới chuyện 'biết rõ' là phải biết thế nào, phải nắm ngọn ngành ra làm sao. Rồi đến chuyện những giềng mối trong quá trình thu thập để có thể 'biết rõ'. Kế đến là kỹ năng nhìn nhận và tiếp nhận vấn đề từ nhiều phía. Lại thêm chuyện phải có kế hoạch để khai triển việc mình cần làm sau khi xác định rõ nhu cầu cụ thể. Những điểm này không liên quan mật thiết với nhau thì là gì nữa ông cụ?"
'haothu' gật gù:
"À há, tao thua mày đó Hưng. Tao cố tổng hợp lại những thứ này mà không được và nó cứ rối bòng bong lên."
'cuti' phấn khích nhưng làm ra vẻ khiêm tốn:
"Đâu có gì đâu mày. Chỉ cần xét lại trọn bộ những điểm cốt lõi mà bọn mình đã bàn thì ra liền thôi."
Tôi nhận xét:
"Em tổng hợp vậy là xuất sắc đó Hưng. Phần còn lại chỉ là ứng dụng sao cho uyển chuyển thôi."
'cuti' không kìm được:
"Ặc ặc, tưởng đâu đầu óc bị lú lẫn rồi chớ. Lâu lâu nói đúng một phát, được khen một phát sướng lên mây... ặc ặc, hu hu."
Lúc này 'docco' mới xen vào:
"Mấy pa này cứ cắt ngang hoài. Người ta đang nói chuyện 'recconnaissance' mà trời!"
Tôi trấn an 'docco':
"Lo gì em. Mình còn ngày dài tháng rộng để nói chuyện mà. Anh thấy Hưng tổng kết như vậy là chuyện rất nên làm đó. Ok, hồi nãy mình đang nói tới đâu rồi nhỉ?"
'docco' hình như đã gõ sẵn nên thông điệp của cu cậu hiện ra trên màn hình gần như ngay sau khi tôi trả lời:
"Dạ, hồi nãy đến đoạn anh hỏi là mình sẽ thăm dò cái gì trước? cái gì sau. Cách nào xác định được những thông tin tìm kiếm là xác thực. Những phương tiện nào sẽ dùng để thăm dò đó anh. Những điểm anh đưa ra ở đây chính là những điểm em thắc mắc đó. Mình thăm dò cái gì trước, cái gì sau có quan trọng không anh?"
Tôi đáp:
"Ừa, có lẽ mình nên khai triển từng phần một để đỡ rối rắm. Theo anh thấy, thăm dò có hai loại chính: động và tĩnh. Mỗi loại gắn liền với cái gọi là 'trước' và 'sau'. Điểm quan trọng hàng đầu của việc thăm dò là làm sao thu thập được thông tin xác thực nhất nhưng lại kín đáo nhất, ít bị phát hiện nhất."
'haothu' reo lên:
"Ái chà, thăm dò có 'động' và 'tĩnh' sao anh? Lần đầu tiên em nghe đó."
Tôi cười đáp:
"Ừa, động và tĩnh là hai từ anh tạm dịch sang tiếng Việt. Đúng ra nó là "active" và "passive" theo tiếng Anh. "Active" ở đây là 'động' nhưng nó còn có tinh thần là trực tiếp. Trong khi đó, "passive" là tĩnh và nó mang tinh thần gián tiếp. Vậy thế nào là "active" và thế nào là "passive"? active là lối thăm dò tạo ra bằng cách tương tác trực tiếp với hệ thống mình muốn thăm dò và passive là lối thăm dò không tương tác trực tiếp."
'cuti' thắc mắc:
"Nhưng làm sao mình biết được có hai dạng thăm dò 'active' và 'passive' anh? Cái này mình đọc sách hay tham khảo ở đâu vậy?"
Tôi đáp:
"Hai dạng thăm dò này quá rõ cho nên chỉ cần dùng suy luận thông thường cũng có thể xếp loại chúng thành hai dạng. Còn những cách thăm dò thế nào thì mình phải tham khảo nhiều nơi và tự tay táy máy mà ra."
'docco' hỏi tiếp:
"Vậy giữa hai dạng này, cái nào cho mình thông tin chính xác hơn cái nào anh?"
Tôi trả lời:
"Kinh nghiệm bản thân anh thấy dạng thăm dò 'active' thường cho thông tin chính xác hơn nhưng cũng còn tuỳ mình muốn lấy thông tin gì nữa. Ví dụ như cách thăm dò để lấy thông tin về domain name, các hosts trong domain và IP của chúng thì em chỉ cần query một DNS server nào đó thì đã có thể có một số thông tin. Ngay cả em dùng các công cụ online (web-based) để lấy thông tin loại này cũng thuộc dạng 'passive' và cũng có thông tin khá chính xác (ngoại trừ công cụ online này sử dụng một DNS server nào đó có vấn đề). Nếu em muốn lấy thông tin cụ thể hơn và các hosts trong một mạng mà thông tin này không được công bố trên DNS công cộng thì phải vận dụng đến cách thăm dò 'active'. Nói tổng quát thì có những loại thông tin đòi hỏi dùng dạng 'active' thì mới lấy được. Cho nên, 'active' thì thường chính xác hơn nhưng ít kín đáo hơn, 'passive' thì kín đáo hơn nhưng những thông tin này mang tính tổng quát hơn."
'cuti' vẫn tiếp tục thắc mắc:
"Em vẫn thắc mắc là làm sao biết được những kỹ thuật thăm dò đây anh. Ví dụ như bọn em tay mơ, chưa biết gì hết. Bây giờ bọn em muốn thử thăm dò thì bắt đầu từ đâu anh?"
Tôi cười, đáp:
"Tất nhiên là bắt đầu từ tài liệu, thông tin trong sách, trên web, trên các forum chuyên về bảo mật hay thâm nhập. Nếu em thử dùng từ khoá 'reconnaissance' và google thử thì em sẽ thấy thông tin nhiều biết chừng nào. Theo anh thấy, cái khó không phải là phương tiện tìm thông tin mà là phương tiện thu thập, lọc lựa, thử nghiệm và ứng dụng thông tin."
'haothu' cảm thán:
"Ôi trời, sao em thấy bây giờ hỏi ai cái gì cũng được trả lời là 'google', 'google', 'google' vậy anh. Anh cũng đề nghị bọn em nên 'google' nữa rồi . Em thấy tìm thông tin trên 'google' lan man quá anh."
Tôi đáp:
"Em không biết sao? Dùng search engine cũng là một trong những kỹ thuật 'reconnaissance' đó em. Nói chung, khả năng tìm không thể thiếu cho việc 'reconnaissance'. Không biết tìm, không thể thực hiện 'reconnaissance' hiệu quả được."
'cuti' láu lỉnh:
"Vậy anh muốn bọn em học cách dùng 'google' luôn chớ gì? "
Tôi trả lời:
"Hì hì, không anh muốn mà anh chỉ đề nghị mà thôi. Thời buổi này 'information is gold'. Information thì có khắp nơi. Em lên web thì từ thứ rác rưởi đến những thông tin cực kỳ quý giá đều có. Chỉ có em tự đào luyện cho mình kỹ năng tìm thông tin (bằng google hay bất cứ search engine nào) và kỹ năng chọn lọc thông tin. Càng có thể thu thập và chọn lọc thông tin, em càng 'đi trước' những người khác trên phương diện này."
'cuti' phân bua:
"Hì hì, em chỉ đùa thôi mà. Em biết 'google' và các search engine khác có những thông tin cực kỳ quý giá. Em chỉ thấy khó ở chỗ dùng cách nào để tìm và làm sao biết được thông tin nào cần lấy, thông tin nào không cần lấy thôi."
Tôi đáp:
"Em vào bất cứ trang chủ của bất cứ search engine nào cũng có thể thấy không ít thì nhiều hướng dẫn cách 'search', em nên đọc kỹ hướng dẫn để dùng cho hiệu quả. Sở dĩ ai cũng nhắc đến 'google' vì hiện nay nó là 'máy tìm' số một. Thật ra không có nhiều người thực sự sử dụng đúng mức chức năng của google để tìm thông tin và phần lớn là do không chịu đọc hướng dẫn của google đưa ra. Anh thấy gần đây đám O'Reilly còn xuất bản cả cuốn "google hack" nữa. Anh chưa đọc cuốn này nhưng anh đoán là nó giới thiệu những thủ thuật tìm kiếm trên google và những thủ thuật này đi từ phần hướng dẫn của google mà ra.
Riêng việc biết thông tin nào cần lấy hay không thì đây là vấn đề kinh nghiệm. Em phải cần thời gian để bồi đắp kinh nghiệm này. Kinh nghiệm bản thân thì anh không 'tin' ngay vào nguồn thông tin anh kiếm được. Anh thường tìm cả tìm nguồn thông tin khác để đối chứng và khi có điều kiện, anh tự tay 'táy máy' để xác thực giá trị của thông tin anh tìm được. Lâu ngày tự nhiên có kinh nghiệm nhiều hơn, mình có thể xác định được nguồn tin nào đáng tin và nguồn tin nào cần xét lại. Cũng từ kinh nghiệm, đôi khi đọc một đoạn thông tin em có thể xác định thông tin này đáng tin hay không dựa trên tính logic của nó, dựa trên sự liền lạc và sự vững vàng trong cấu trúc của nó."
'cuti' rên rỉ:
"Ôi trời, sao mà khó quá vậy anh? . Bọn em đọc tiếng Anh chưa nên thân mà anh còn bắt phải 'dính' vào chỗ xem nội dung thông tin để đánh giá và thu lượm chúng thì làm sao làm nổi? Hoạ may bọn em có tiếng Anh thật chiến, có khả năng đọc, nhớ và phân tích nhanh như... điện."
'haothu' chêm vào thêm:
"Em cũng thấy như vậy đó. Đưa em một cuốn sách của OReilly, của Wiley hay của Syngress đã xuất bản, đã biên tập và chọn lựa hẳn hòi, em đọc mà thấy muốn chảy... mỡ ra, huống hồ chi thông tin tản mạn trên net. Anh có cách gì khác không anh?"
Tôi cười, đáp:
"Hì hì, bởi thế mấy nhà xuất bản mới kiếm sống được chớ em? trên 90% những gì được in trên sách đi từ những thông tin có trên Internet. Thông tin được trao đổi từ các newsgroup, từ các forums, từ những nhóm bug track, từ các security articles, từ trường đại học, từ các nhóm nghiên cứu... được thu thập, lọc lựa, tuyển chọn và được viết lại bằng sách một cách có hệ thống, có logic, bằng thứ ngôn ngữ ai cũng có thể tiếp nhận được. Tuy nhiên, không phải sách nào cũng có nội dung hoàn toàn chính xác và một điều quan trọng là khi sách được in ra thì những thông tin này gần như đã lỗi thời so với thực tế. Nhất là với lĩnh vực công nghệ thông tin và đặc biệt là bảo mật."
'haothu' tiếp tục:
"Vậy anh nghĩ bọn em phải làm sao bây giờ?"
Tôi đáp:
"Làm sao? Thì em vẫn đi học, vẫn đọc sách giáo khoa cho cẩn thận, vẫn đào luyện cho mình khả năng tiếp nhận thông tin theo dạng 'hàn lâm' ở trường và bắt đầu làm quen với mớ 'hỗn độn' trên Internet chớ sao? "
'cuti' nhăn nhó:
"Anh cứ trêu hoài . Em hỏi thật mà. Em cũng cảm thấy y hệt như thằng Khoa vậy."
Tôi cười phá lên rồi đáp:
"Thì anh nói thật mà. Câu vừa rồi anh nói hoàn toàn nghiêm túc. Em cứ thử nghiệm xem đi. Thông tin là thức ăn cho tinh thần, không ai có thể ép em phải 'ăn' cái gì cả. Họ chỉ có thể đề nghị em nên chọn thức ăn ra sao và cách tổng quát để 'tiêu hoá' thức ăn mà thôi."
'docco' tiu nghỉu:
"Chắc phải vậy rồi. Em chợt nhớ một chi tiết mình 'đà khía' trước đây: đều đặn và điều độ; nguyên tắc '4 đê' đó anh. Phải có '4 đê' thì hoạ may mới hình thành được mớ kỹ năng cần thiết để 'chọn thức ăn và tiêu hoá thức ăn' phải không anh?"
Tôi đáp:
"Đúng rồi đó em. Chắc chắn phải cần '4 đê'. Thôi khuya rồi, anh phải đi ngủ mai còn đi làm sớm. Lần sau mình 'đà khía' vài chi tiết về 'reconnaissance' cho vui nha?"
'cuti' nhanh nhảu:
"Dạ, quá đã đó anh."
'docco' kỳ nèo:
"Hứa đó nhe anh. Lần nào mình cũng sa đà vào những chuyện khác."
'haothu' hóm hỉnh:
"Em thì cái gì cũng được hết. Miễn sao ngồi đà khía như thế này là vui rồi."
Tôi đáp:
"Ừa, nhất định mình sẽ bàn chuyện này mà Duy. Anh chỉ thấy nó chưa quá sức quan trọng lúc này thôi. Anh muốn em có 'right set of mind' trước khi đi vào chỗ đó . OK, bye mấy ku."
và tôi logoff. Đồng hồ cũng vừa gõ mười tiếng.
7/9/2005
<còn tiếp>
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)